Πυρηνική ενέργεια(β)

Η επικινδυνότητα των πυρηνικών εγκαταστάσεων
Ραδιενέργεια
Η ακτινοβολία που συνοδεύει αναγκαστικά κάθε πυρηνική διάσπαση είναι έντονα ιοντίζουσα και ιδιαίτερα επιβλαβής για την ανθρώπινη υγεία. Ανάλογα με την δόση μπορεί να προκαλέσει τον άμεσο θάνατο, την βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη ανάπτυξη καρκίνου και να καταστρέψει τον γενότυπο των ζωντανών κυττάρων. Στην έκθεση ραδιενέργειας είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα τα παιδιά και οι έγκυες γυναίκες, όπου φαίνεται ότι τα όρια επίδρασης στην υγεία μπορεί να είναι έως και 1000 φορές μικρότερα από τα διεθνώς υποδειχθέντα όρια.
Θεωρητικά κατά την λειτουργία ενός πυρηνικού δεν εκπέμπονται ιοντίζουσες ακτινοβολίες. Όμως, διεθνείς ανεξάρτητες μετρήσεις δίνουν πολλά συμβάντα υπέρβασης των ορίων γύρω από πυρηνικές εγκαταστάσεις, ενώ υπάρχουν ενδείξεις συσχέτισης υψηλότερων δεικτών καρκινογένεσης και επιπλοκών εγκύων στον πληθυσμό που κατοικεί κοντά σε πυρηνικές εγκαταστάσεις.
Οι περιβαλλοντικές βλάβες κατά την εξόρυξη του ουρανίου, τον εμπλουτισμό, επεξεργασία, την μεταφορά και αποθήκευση των πυρηνικών καυσίμων και την διαχείριση των πυρηνικών αποβλήτων είναι επίσης πολύ σημαντικές και έχουν δώσει στο παρελθόν πλήθος ατυχημάτων.
Ο “μαθηματικός κίνδυνος”
Τα πυρηνικά εργοστάσια παρουσιάζουν σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) το χαμηλότερο δείκτη ατυχημάτων σε σχέση με άλλα εργοστάσια παραγωγής κάθε είδους καθώς και κάθε άλλη ομάδα τεχνολογικής ανθρώπινης δραστηριότητας. Ακόμη και αν δεχθούμε ότι αυτό είναι αληθινό (πυρηνικά ατυχήματα και διαρροές αποκρύπτονται συστηματικά, αποδεικνύεται πχ ότι και στην πρόσφατη κρίση στην Φουκουσίμα η εταιρεία δεν ανέφερε με ακριβή τρόπο στις αρχές συμβάντα ασφάλειας που είχαν παρουσιασθεί τις δεκαετίες του 80 και του 90 με αποτέλεσμα να παραιτηθούν τρία ανώτερα στελέχη της), η πιθανότητα ατυχήματος από μόνη της δεν αποτελεί επιστημονικό δείκτη ασφάλειας. Η πραγματική παράμετρος που περιγράφει τεχνοκρατικά το θέμα της ασφάλειας μιας διεργασίας είναι ο λεγόμενος “μαθηματικός κίνδυνος”, ο οποίος χονδρικά είναι το γινόμενο της πιθανότητας επί το αναμενόμενο αποτέλεσμα. Υπολογίζοντας έτσι τον πραγματικό κίνδυνο, τα πυρηνικά εργοστάσια αποτελούν τις πλέον ανασφαλείς εγκαταστάσεις ανά τον κόσμο. Κανένας διεθνής οργανισμός ή εταιρεία δεν μπορεί να εγγυηθεί την ανυπαρξία κινδύνου ατυχήματος. Εκτός αυτού, κίνδυνοι – και πραγματικά ατυχήματα συνέβησαν όντως- προκύπτουν σ΄ όλες τις μονάδες εξόρυξης, επεξεργασίας, εμπλουτισμού, μεταφοράς και αποθήκευσης των πυρηνικών καυσίμων και αποβλήτων.
Η καταστροφή στη Fukushima κατέρριψε με τον πιο τραγικό τρόπο τις διαβεβαιώσεις του πυρηνικού λόμπυ, ιδιαίτερα μετά το ατύχημα του Chernobyl, πως η πυρηνική ενέργεια μπορεί να γίνει απόλυτα ελεγχόμενη και ασφαλής. Η μόνη διαβεβαίωση που έχουμε είναι ότι οι υπέρμαχοι της πυρηνικής ενέργειας διακατέχονται από άκρατη υπεροψία και ανήθικη υποστήριξη του προσωπικού τους κέρδους. Χαρακτηριστικό είναι πως τα τρία σημαντικότερα πυρηνικά ατυχήματα (Three Mile Island, Chernobyl, Fukushima) συνέβησαν στις τρεις πιο τεχνολογικά προηγμένες χώρες του κόσμου. Μόνο ανησυχία προκαλεί το τι θα μπορούσε να συμβεί σε μια παγκόσμιας κλίμακας ανάπτυξη πυρηνικών σταθμών. Η πυρηνική ενέργεια θα ενέχει πάντα ένα ρίσκο, αφού είναι αδύνατο να αποκλεισθεί το ανθρώπινο λάθος ή η πρόβλεψη όλων των παραγόντων αστοχίας, και δεν έχουμε κανένα λόγο να αναλαμβάνουμε αυτό το ρίσκο.
Όσον αφορά τον κίνδυνο από τρομοκρατικό χτύπημα : κανένας από τους υπάρχοντες αντιδραστήρες δεν είναι δυνατόν να αντεπεξέλθει σε πρόσκρουση ενός μεγάλου επιβατηγού αεροπλάνου.
Η εποχή της φτηνής και άφθονης ενέργειας τέλειωσε οριστικά. Μονόδρομο αποτελεί η επείγουσα στροφή προς ένα διαφορετικό παγκόσμιο ενεργειακό μοντέλο χωρίς κανένα πυρηνικό ρίσκο, βασισμένο στην εξοικονόμηση ενέργειας και τις Ανανεώσιμες Πηγές (ΑΠΕ).