Η σημερινή συγκυρία στη χώρα

Παρακάτω μέρος της εκτίμησης της συγκυρίας από τους Ο.Π., που τη θέτουν σε διαβούλευση και έλαβα με μαίηλ. Μια κάπως διαφορετική αντίληψη σε σχέση με την ελευθεριακή άποψη της προηγούμενης ανάρτησης για τη συγκυρία:

Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, οι ανησυχίες για το χειρότερο δε μπορούν να θεωρηθούν αβάσιμες:
• Η οικονομία είχε οικοδομηθεί με κύριο άξονα τη διαρκή επέκταση της ιδιωτικής και δημόσιας κατανάλωσης, η ύφεση βρίσκεται ακόμη στην αρχή της, μεγάλο μέρος της οικονομίας αντέχει ήδη μετά βίας, ενώ υπάρχει σοβαρό έλλειμμα παραγωγικού ιστού.
• Δεν υπάρχει σχέδιο εξόδου από την κρίση, ούτε από την κυβέρνηση ούτε από την τρόικα. Τα μέτρα είναι αποσπασματικά, εστιάζουν μονομερώς στο έλλειμμα και δε φαίνεται να έχουν προοπτική επιτυχίας, ούτε όμως και εναλλακτικό σχέδιο διαφυγής σε περίπτωση αποτυχίας.
• Η υστέρηση των δημόσιων εσόδων, που προέρχεται κυρίως από έλλειψη πολιτικής βούλησης για ευθεία και «αιματηρή» σύγκρουση με τα στρώματα που σχημάτισαν περιουσίες με διαφθορά ή φοροδιαφυγή, επιχειρείται να καλυφθεί με μη ρεαλιστικούς αυτοσχεδιασμούς όπως ο στόχος των 50 δις από τη δημόσια περιουσία ή του μισού δις από περικοπές δαπανών για επιδόματα ανεργίας.
• Σε ευρωπαϊκό επίπεδο δε διαφαίνεται ριζική αλλαγή προσανατολισμού για το ορατό μέλλον, κάτι που επιτείνει την πίεση προς τις πιο αδύναμες χώρες και ιδίως την Ελλάδα. Το ενιαίο νόμισμα και η απρόσκοπτη διακίνηση αγαθών, δεν συνοδεύτηκε από μία ενιαία οικονομία, που να επιτρέπει την διάχυση των οικονομικών πόρων και των επενδύσεων σε όλο τον ευρωπαϊκό χώρο.
• H «αναπτυξιακή» διάσταση, που στις συνταγές του ΔΝΤ προορίζεται να αντισταθμίσει με άμεσες ξένες επενδύσεις και εξαγωγές την κατεδάφιση της ιδιωτικής κατανάλωσης και των εγχώριων επενδύσεων, φαίνεται προσανατολισμένη στη λεηλασία φυσικών πόρων με τομείς υψηλής περιβαλλοντικής επιβάρυνσης και περιορισμένης δημιουργίας θέσεων εργασίας. Πιθανότερη προοπτική φαίνεται η ανάπτυξη των εξορύξεων και ενός μοντέλου τουρισμού με «αυτάρκεις» εγκαταστάσεις χιλιάδων στρεμμάτων, μηδενική σχεδόν σύνδεση με την τοπική οικονομία και μεγάλες απαιτήσεις σε φυσικούς πόρους, ιδίως νερό για γήπεδα γκολφ.

Όλα αυτά φέρνουν πιο κοντά το ενδεχόμενο μιας επώδυνης έκβασης, ανάλογης με αυτή των περισσότερων θεραπειών-σοκ, σε δεκάδες άλλες χώρες. Στην περίπτωση αυτή, στους επόμενους 12-18 μήνες:
• Θα φανεί πέρα από κάθε αμφισβήτηση η οριστική αποτυχία των μέτρων.
• Η κατάρρευση επιχειρήσεων και η ανεργία θα πάρουν εφιαλτικές διαστάσεις.
• Θα έχουμε κοινωνική έκρηξη και πολιτική κατάρρευση.

Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, δε θα πληγούν μόνο οι υπεύθυνοι για την κρίση:
• Θα ενταθεί η μετανάστευση προς το εξωτερικό, ιδιαίτερα ανάμεσα σε νέους με καλή μόρφωση και υψηλές δεξιότητες.
• Οι ηλικίες 25-35 θα είναι διπλά χαμένες, καθώς θα χάσουν το δίχτυ ασφάλειας της γονεϊκής τους οικογένειας χωρίς να έχουν ακόμη δυνατότητες αυτοδύναμης επιβίωσης.
• Θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε άνοδο του λαϊκισμού, απαίτηση κρατικής προστασίας για όλους, αναζήτηση αποδιοπομπαίων τράγων, τυφλή οργή για το πολιτικό σύστημα που μπορεί να αναδείξει και «ισχυρούς ηγέτες» με ελάχιστο σεβασμό στους δημοκρατικούς κανόνες.
• Θα αντιμετωπίσουν έντονες φυγόκεντρες τάσεις όλοι οι πολιτικοί χώροι, ενώ ιδιαίτερη πίεση θα δεχθούν τα μικρότερα κόμματα με συναινετικό προσανατολισμό.
• Ιδιαίτερα έντονη θα είναι η πίεση να στηριχθεί το επίπεδο κατανάλωσης σε βάρος του περιβάλλοντος, με μορφές όπως η διεκδίκηση διευκολύνσεων για το ΙΧ και τα φθηνά, χαμηλής ποιότητας ή και επικίνδυνα τρόφιμα.

...Στο πλαίσιο αυτό, βασική μας προγραμματική πρόταση παραμένει η πράσινη στροφή στην οικονομία:
• Επένδυση σε κρίσιμους για την οικονομική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα τομείς, όπως η βιώσιμη αναζωογόνηση της υπαίθρου, η απεξάρτηση από το πετρέλαιο και το λιγνίτη, η αναβάθμιση των συλλογικών αγαθών.
• Αντιμετώπιση της ανεργίας με δημιουργία πράσινων θέσεων εργασίας και με ενσωμάτωση καινοτομιών στην παραγωγική διαδικασία.
• Υπεράσπιση της ποιότητας ζωής σε συνθήκες ύφεσης και μειωμένων εισοδημάτων μέσω ανάπτυξης της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας και μεγαλύτερης αποδοτικότητας των δημοσίων υπηρεσιών.

Οι Οικολόγοι Πράσινοι θεωρούμε ότι η χώρα μας χρειάζεται επειγόντως ΕΝΑ ΝΕΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ:
• Με περισσότερη δημοκρατία, κοινωνική αλληλεγγύη και αυτενέργεια των πολιτών.
• Με κεντρικότερο ρόλο για τα συλλογικά αγαθά.
• Με ριζικό αναπροσανατολισμό της οικονομίας και συμφιλίωσή της με το περιβάλλον.
• Με πρότυπα ευημερίας βασισμένα περισσότερο στην ποιότητα της ζωής, ως δικαίωμα για όλους, και λιγότερο στην αγοραστική δύναμη.