Αριστερά, διανοούμενοι και απελευθερωτικός ιμπεριαλισμός

Του Στέλιου Ελληνιάδη από το e-dromos.gr:

Η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και η μεταστροφή της Κίνας επέφεραν τεράστια σύγχυση στην Αριστερά. Με τις αλλαγές στα καθεστώτα, επήλθαν ρωγμές σε όλα τα επίπεδα, θεωρητικά και πρακτικά. Ό,τι αποτελούσε δόγμα, παράδειγμα, πεποίθηση, πολιτική και ιδεολογία, κλονίστηκε εκ θεμελίων. Γεγονός που στην Ευρώπη οδήγησε στη διάλυση του κομμουνιστικού κινήματος και όχι σε μια ριζική αναθεώρηση και επανασύστασή του, όπως είχαν ελπίσει οι θιασώτες του ευρωκομμουνισμού. Η επιβίωση θρυμματισμένων οργανώσεων του αντικαπιταλιστικού χώρου και μερικών κομμάτων τύπου ΚΚΕ δεν αλλάζει τη μεγάλη εικόνα.
Η υποχώρηση ήταν ολοκληρωτική. Η κοινωνία παραδόθηκε αμαχητί στο νεοφιλελευθερισμό ελπίζοντας σε ένα μεγαλύτερο μερίδιο ευημερίας και οι περισσότεροι διανοούμενοι, μελετητές των κοινωνικών φαινομένων και διαμορφωτές των ιδεών, ενσωματώθηκαν στο σύστημα που πρόθυμα τους εγκολπώθηκε. Στην καλύτερη περίπτωση, πέρα από ολιγάριθμους διανοούμενους που δεν προσαρμόστηκαν και συνεχίζουν να αμφισβητούν σοβαρά το σύστημα, αναπτύχθηκαν τάσεις και κινήματα όχι ανατροπής του καπιταλισμού και εγκαθίδρυσης εναλλακτικών κοινωνικών μορφών, αλλά αποτροπής της χειροτέρευσής του και εξωραϊσμού του, όπως οι πράσινοι.
Με αυτά τα δεδομένα, εκδηλώνονται συνεχώς οι πιο αντιφατικές πολιτικές συμπεριφορές, από την αριστερή πτέρυγα της σοσιαλδημοκρατίας ώς τις πιο ακραίες εξωκοινοβουλευτικές οργανώσεις της Αριστεράς. Κατά των πυρηνικών σταθμών, αλλά υπέρ των βομβαρδισμών με βόμβες απεμπλουτισμένου ουρανίου στη Γιουγκοσλαβία ή κατά της εισβολής στο Ιράκ, αλλά υπέρ της ισοπέδωσης της Λιβύης ή υπέρ του χάρτη του ΟΗΕ που εγγυάται την ανεξαρτησία των κρατών-μελών του, αλλά κατά της ακεραιότητας ορισμένων κρατών ή υπέρ της αυτοδιάθεσης των Παλαιστινίων, αλλά και υπέρ του σημερινού κράτους του Ισραήλ που την καταπολεμάει λυσσωδώς.
Ναι ή όχι στην αυτοδιάθεση και την ανεξαρτησία;
Βασικό θύμα αυτής της σύγχυσης, η θεμελιώδης αρχή τής αυτοδιάθεσης των λαών και της ανεξαρτησίας των κρατών. Σύγχυση που καλλιεργήθηκε στα πλαίσια της πιο σκληρής νεοαποικιακής πολιτικής των μητροπόλεων που υπηρετεί την άνευ όρων και ορίων επιβολή του επεκτατικού νεοφιλελεύθερου μοντέλου σε όλο τον κόσμο. Σύγχυση που καλλιεργήθηκε με περίτεχνο τρόπο πίσω από την επίκληση και προβολή του ιερού σκοπού της υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Για να εξωραΐσουν τις σταυροφορίες που είχαν καθαρά χαρακτήρα κατακτητικό και ληστρικό, πρόβαλαν ως σκοπό τους την απελευθέρωση των Αγίων Τόπων από τους απίστους. Έτσι παρουσιάζουν τις σταυροφορίες μέχρι τις μέρες μας, το σχολείο και το Χόλιγουντ. Το ότι λεηλατούσαν ό,τι έβρισκαν στο δρόμο τους, θύμα τους και η χριστιανικότατη Κωνσταντινούπολη το 1204, υποβαθμίστηκε ως παράπλευρη απώλεια του «ιερού σκοπού». Η δουλεία σαράντα εκατομμυρίων ανθρώπων, που κατάστρεψε όλες τις κοινωνίες και τους πολιτισμούς της αφρικανικής ηπείρου, όπως και η γενοκτονία δεκάδων εκατομμυρίων αυτοχθόνων στη Λατινική Αμερική από τους χριστιανούς «εξερευνητές» που αναζητούσαν χρυσό και ασήμι για τις ευρωπαϊκές άρχουσες τάξεις, εντάχθηκαν στον «ιερό σκοπό» του εκπολιτισμού και εκχριστιανισμού των βαρβάρων και αμαρτωλών ιθαγενών. Με αντίστοιχους «ιερούς σκοπούς» δικαιολογήθηκε η αποικιοκρατία που συνεπαγόταν τη λεηλασία των χωρών και την επιβολή χρόνιας καθυστέρησης στην εξέλιξη των κοινωνιών, από την Κίνα και την Ινδία ώς την Αγκόλα και το Μεξικό.
Αλλά και μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι καταστροφές στην Κορέα, το Βιετνάμ, το Λάος και την Καμπότζη, οι εισβολές και τα πραξικοπήματα σε δεκάδες χώρες, έγιναν με το πρόσχημα της υπεράσπισης του ελεύθερου κόσμου από τον κομμουνισμό. Τώρα, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, οι μητροπόλεις επιδίδονται σε ένα νέο όργιο σταυροφοριών, λεηλασιών, καταστροφών και γενοκτονιών, με πρόσχημα την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που, όλως περιέργως, καταπατώνται μόνο σε κράτη που δεν υπάγονται στον άμεσο έλεγχό τους.
Εξωραϊστές διανοούμενοι
Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, σε όλες τις εποχές, άλλοτε με εξαγορές, άλλοτε με βία κι άλλοτε με παραπλάνηση, οι μητροπόλεις εξασφάλιζαν όχι μόνο την ανοχή, αλλά και την υποστήριξη των ενεργειών τους από σημαντική μερίδα διανοουμένων, κάτι που αποτελούσε βασική προϋπόθεση για την ευρύτερη κοινωνική συναίνεση που ήταν απαραίτητη προκειμένου να μην αμφισβητούνται οι επιλογές της άρχουσας τάξης και να επιστρατεύονται οι πολίτες στους πολεμικούς τυχοδιωκτισμούς. Από τον φιλόσοφο Σεπούλβεδα που στήριζε τις σφαγές και τους ακρωτηριασμούς των ιθαγενών της Λατινικής Αμερικής από τους στρατιώτες του ισπανικού θρόνου ώς τον Μπερνάρ Κουσνέρ, που από επικεφαλής των Γιατρών του Κόσμου έγινε υπουργός Εξωτερικών του Σαρκοζί και στηρίζει τους βομβαρδισμούς στη Λιβύη, όπως στήριξε το διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας και την κατοχή του Αφγανιστάν.
Όμως, σε εποχές ηττοπάθειας, αυτοί οι διεφθαρμένοι καθεστωτικοί διανοούμενοι, φιλόσοφοι, καθηγητές, δημοσιογράφοι, πολιτικοί ή λογοτέχνες, παρασύρουν σ’ αυτήν την πλάνη και προοδευτικούς ανθρώπους με ευαισθησίες. Ακόμα και ανθρώπους που ανήκουν ενεργητικά στην Αριστερά.
Επικρίνοντας την ιμπεριαλιστική επέμβαση στη Λιβύη κατά τη διάρκεια της κυριακάτικης ραδιοφωνικής μου εκπομπής «Στο Κόκκινο 105,5», μία ακροάτρια, η Φωτεινή, αριστερών πεποιθήσεων, με ρώτησε εάν υποστηρίζω τον δικτάτορα Καντάφι. Και δεν είναι η μόνη. Και η φίλη μου η Δήμητρα, συνεπής ακτιβίστρια, έμεινε κολλημένη στον Καντάφι. Δεν έβλεπε όλη την εικόνα: μια τυχάρπαστη συμμαχία αρπακτικών, από τον εμίρη του Κατάρ και τον βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας (σίγουρα δημοκρατικών και ανθρωπιστικών πεποιθήσεων!) ώς τον καταρρέοντα Σαρκοζί που μέχρι χτες φιλοξενούσε τον δικτάτορα Ντιβαλιέ της Αϊτής και προστάτευε τον Μπεν Αλί της Τυνησίας, με κολαούζους τον Παπανδρέου και τον Μπορίσοβ της Βουλγαρίας, διαλύει τη Λιβύη για το καλό του λαού της!
Οι Ευρωπαίοι διανοούμενοι που στηρίζουν τις ιμπεριαλιστικές επιδρομές επικαλούμενοι τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία, προκαλώντας βιβλικές καταστροφές στις χώρες-στόχους, είναι εξαιρετικά χρήσιμοι στο σύστημα, γιατί με τις ανθρωπιστικές τους θεωρίες επηρεάζουν τη Φωτεινή και τη Δήμητρα, που σίγουρα δεν θα πείθονταν το ίδιο εύκολα από τον Σαρκοζί και τον Κάμερον.
Καμία χώρα που «απελευθερώθηκε» από τους ιμπεριαλιστές, δεν εκδημοκρατίστηκε και δεν απέκτησε την ανεξαρτησία της. Γρενάδα, Αϊτή, Παναμάς, Κατάρ, Κόσοβο, Ιράκ, Αφγανιστάν... Αντιθέτως, όλες παραδόθηκαν στις ντόπιες μαφίες και βυθίστηκαν στο χάος.
Αν είχαμε την ίδια σύγχυση στην Αριστερά στη δεκαετία του ’70, ίσως κάποιοι να ζητούσαν κατά τη διάρκεια της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, να μας απαλλάξουν οι Ευρωπαίοι από τον Παπαδόπουλο βομβαρδίζοντας τα αεροδρόμια του Ελληνικού, της Μίκρας και του Ηρακλείου, τα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, τα στρατόπεδα στα σύνορα, το προεδρικό Μέγαρο, τις εθνικές οδούς, τις σιδηροδρομικές γραμμές και ό,τι άλλο θα επέλεγαν οι ανθρωπιστές δημοκράτες εξολοθρευτές!