Τα σύστημα δε διαθέτει λύση!

Οι «επενδυτές» ζητούν «τοκογλυφικές» αποδόσεις, προκειμένου να δανείσουν τις χώρες της Ευρώπης, καθώς πλέον από τους αλγόριθμους των προγραμμάτων των κομπιούτερ τους(είναι γνωστό ότι πάνω από το 70% των συναλλαγών στη Γουόλ Στριτ σήμερα γίνονται αυτόματα, χωρίς παρέμβαση ανθρώπου, μέσω των προγραμμάτων των διασυνδεδεμένων μεταξύ τους ηλεκτρονικών υπολογιστών τους) αμφισβητείται ευθέως η ίδια η ύπαρξη του νομίσματος στη σημερινή του μορφή.
Στη σκιά της αδυναμίας της Ευρώπης να δώσει πειστικές απαντήσεις στην κρίση χρέους και της κόντρας του γαλλογερμανικού άξονα, τα στοιχήματα έχουν «χοντρύνει». Το κόστος δανεισμού ακόμα και χωρών του «σκληρού πυρήνα» έχει ανεβεί. Χαρακτηριστικά των εξελίξεων την προηγούμενη εβδομάδα είναι:
• Οι επενδυτές ζητούν, για να δανείσουν Ισπανία και Ιταλία και για μόλις 3-6 μήνες, μεγαλύτερο τόκο απ' ό,τι για την Ελλάδα. Η Ισπανία πλήρωσε για τρίμηνα έντοκα 5,22% στις αρχές της εβδομάδας, ενώ η Ιταλία, προκειμένου να αντλήσει κεφάλαια για έξι μήνες, έδωσε 6,5%, και για διετή ομόλογα το ιστορικό υψηλό των 7,72%. Είχε προηγηθεί η καταγραφή αλλεπάλληλων ιστορικά υψηλών για τα ιταλικά, ισπανικά, κυρίως όμως τα γαλλικά 10ετή ομόλογα, με το κύμα να παρασύρει τις αγορές Βελγίου και Ουγγαρίας.
• Η Γερμανία την προηγούμενη εβδομάδα ήθελε 6 δισ. ευρώ από δημοπρασία 10ετών ομολόγων. Μπόρεσε να πάρει μόνο 3,644 δισ. ευρώ. Η ίδια η γερμανική υπηρεσία διαχείρισης χρέους υποστήριξε πως το γεγονός αντικατοπτρίζει «το περιβάλλον μεγάλης νευρικότητας» που επικρατεί στις αγορές. Οι επενδυτές ενώ προσπαθούν να «παρκάρουν» τα κεφάλαιά τους στην ασφάλεια των γερμανικών τίτλων, που λήγουν τους επόμενους μήνες, δεν είναι διατεθειμένοι να αγοράσουν στην πρωτογενή αγορά τίτλους της χώρας που λήγουν έπειτα από 10 χρόνια και η οποία στα πάνω από 2 τρις ευρώ μέχρι τώρα επίσημα χρέη-ανεπίσημα μπορεί να είναι και 5 τρις- θα προσθέσει άλλα 26 δις φέτος. Και πέρα από αυτό, οι «αναλυτές»-τους οποίους λαμβάνουν υπόψη οι «επενδυτές»-εδώ και καιρό αναφέρονται στη διαδικασία μετεξέλιξης της Ε.Ε., στη λογική της Νέας Ευρώπης, που μεθοδικά προωθεί το Βερολίνο(Χαρακτηριστικό παράδειγμα της νέας αυτής Ευρώπης υπήρξε η αποκάλυψη την περασμένη βδομάδα ότι ο Ιρλανδός πρωθυπουργός Εντα Κένι παρουσίασε τον προϋπολογισμό της χώρας του για το 2012 πρώτα στο γερμανικό κοινοβούλιο, πριν το ιρλανδικό-Τι Βερολίνο, τι Δουβλίνο! Δεν χρειάζεται βέβαια να αναφέρουμε από ποιους καθορίζονται οι προϋπολογισμοί Ελλάδας-Ιταλίας με τις «δοτές» κυβερνήσεις των «τεχνοκρατών» των τραπεζών). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με τον Μπαρόζο όλο να ψελίζει κάτι για «ευρωομόλογα», για αλληλοστήριξη στην ευρωζώνη κ.λπ., αλλά τη Μέρκελ-παρόλο που τον στήριξε για να αντικαταστήσει τον Ντελόρ τότε μέσω των συντηρητικών ευρωπαϊκών κομμάτων, κόντρα σε Σιράκ και Σρέντερ-να τους παραμερίζει, έχει περάσει σε δευτερεύοντα ρόλο, όσον αφορά στις εξελίξεις στη Ευρώπη.
• Ταυτόχρονα, το ενδιαφέρον «παικτών και αναλυτών» εστιάζεται στις πιέσεις που δέχεται η γαλλική οικονομία (δεύτερη μεγαλύτερη της ευρωζώνης, με ΑΕΠ 1,987 τρισ. ευρώ έναντι 2,567 της ισχυρότερης Γερμανίας και 1,586 τρισ. ευρώ της τρίτης στη σχετική κατάταξη της Eurostat Ιταλίας). Η ενδεχόμενη υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητάς της θα σηματοδοτούσε θεαματικές πολιτικές διεργασίες στη διακυβέρνηση της χώρας
• Μεγάλος κερδισμένος της προηγούμενης εβδομάδας φαίνεται να είναι οι ΗΠΑ, που το καλοκαίρι υποβαθμίστηκε πρώτη φορά από την S&Ρ- της στέρησε το «πολύτιμο ΑΑΑ»- και στην οποία τα 2 κόμματα δεν έχουν καταφέρει να συμφωνήσουν για τη μείωση του ελλείμματος(διαλύθηκε η «σουπερεπιτροπή», που είχαν κάνει για αυτό το σκοπό). Δανείζεται πάμφθηνα και βλέπει το νόμισμά της να ανατιμάται έναντι του ευρώ. Το ευρωπαϊκό νόμισμα υποχώρησε την Παρασκευή στα 1,3267 δολάρια, επίπεδο που είναι το χαμηλότερο των τελευταίων τριών εβδομάδων. Όσο για τα ομόλογα των ΗΠΑ, η απόδοση του 10ετούς τίτλου έφθασε στο επίπεδο του 1,87% και ήταν έναντι του αντίστοιχου γερμανικού (των δυο δηλαδή ασφαλών καταφυγίων) κατά 31 μονάδες βάσης χαμηλότερο, δηλαδή κατά 0,031%. (Τα παραπάνω στοιχεία από το http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=328543). Όμως αυτό είναι προσωρινό για τις ΗΠΑ. Όπως μπαίνει σε αμφισβήτηση το «παρκάρισμα» στα γερμανικά ομόλογα, έτσι σε λίγο θα αμφισβητηθεί και η σιγουριά στα αμερικάνικα.
Ο αμερικανός οικονομολόγος Richard Wolff-καθηγητής οικονομικών στο πανεπιστήμιο της Μασσαχουσέττης- σε συνέντευξή του στη Kontext TV στο Βερολίνο(http://www.kontext-tv.de/node/187 ), υποστηρίζει ότι γενικότερα «το σύστημα δεν έχει λύση»:
Η κρίση στις ΗΠΑ και Ευρώπη δεν είναι μια καθαρά χρηματοπιστωτική κρίση. Ιδίως στις ΗΠΑ, από τη δεκαετία του `70, οι μισθοί συρρικνώθηκαν με παράλληλη αύξηση της παραγωγικότητας και του χρόνου εργασίας. Για να κρατηθεί όμως το επίπεδο κατανάλωσης σε υψηλό επίπεδο, αυξήθηκαν κατά πολύ τα χρέη των νοικοκυριών και του κράτους(εδώ και 30 χρόνια η αμερικάνικη μεσαία και εργατική τάξη δανείσθηκε τόσο, όσο καμιάς άλλης χώρας). Ταυτόχρονα ο πλούτος συγκεντρώθηκε στα χέρια ενός μικρού στρώματος των κεφαλαιούχων. Αυτό το στρώμα, αντί να αυξάνει τους μισθούς των εργαζομένων, έδινε δάνεια σε αυτούς για να τους αυξήσει την αγοραστική τους δύναμη. Το ξέσπασμα της κρίσης το 2007/2008 έδειξε ότι αυτή η διαδικασία δεν μπορούσε να λειτουργήσει πια, γιατί δεν μπορούσαν να επιστραφούν τα χρέη.
Ενώ στην Ευρώπη όλοι κοιτάζουν προς την Ελλάδα και την Ιταλία, δεν βλέπουν ότι το μεγάλο πρόβλημα των χρεών συνίσταται στις ΗΠΑ. Στα μέχρι τώρα 14.500 δις δολάρια χρέους, θα προστεθούν φέτος άλλα 1500 επιπλέον, δηλαδή μια αύξηση κατά 10%. Η αναμενόμενη ανάπτυξη για το 2011 είναι γύρω στο 2%. Τα χρέη αυξάνονται με 5-πλάσιο ρυθμό από ότι το ΑΕΠ της. Είναι μόνο ένα ζήτημα χρόνου-θα είναι 2 ή 3 χρόνια-ώσπου να βρεθούν και οι ΗΠΑ στη θέση της Ευρώπης. Οι Ρεπουπλικάνοι-έχουν την πλειοψηφία στο κογκρέσο- δεν δέχονται να συνεχίσει η αμερικάνικη κεντρική τράπεζα να κόβει καινούργια δολάρια για να κινηθούν οι «αγορές», όπως δεν δέχονται οι συντηρητικοί της Ευρώπης να κάνει το ίδιο η κεντρική ευρωπαϊκή τράπεζα με το ευρώ.
Η αμερικανική υπερχρέωση λοιπόν είναι «ο μεγάλος ελέφαντας» για το σύστημα. Και το ξεφούσκωμα αυτής της «μεγάλης φούσκας» δεν ξέρει κανείς από τους ιθύνοντες του συστήματος πως θα μπορούσε να γίνει. Το «κούρεμα» ή η στάση πληρωμών, θα αποσταθεροποιούσε τη παγκόσμια οικονομία και κανείς δε μπορεί απλώς να το προτείνει, πόσο μάλλον να το εφαρμόσει.
Ο παγκοσμιοποιημένος καπιταλισμός έχει αυτοεγκλωβισθεί( δείτε και άλλη σχετική ανάρτησή μας: Η παγίδα που έχει στήσει ο καπιταλισμός στον εαυτό του http://topikopoiisi.blogspot.com/2011/11/blog-post_7213.html) και δεν μπορεί να βρει λύση. Και αυτό το έχει καταλάβει πια η πλειοψηφία παντού στον «αναπτυγμένο» κόσμο. Έτσι θα γίνει και πιο δύσκολη η εύρεση της λύσης από τη μεριά του. Γιατί η κρίση σήμερα οδηγεί τα επί μέρους κοινωνικά κινήματα των προηγούμενων δεκαετιών-που ήταν και διασπασμένα-σε μια καινούργια σύνθεση. Το κίνημα που προκύπτει στρέφεται πια ενάντια στο ίδιο το σύστημα και δεν απαιτεί μεταρρυθμίσεις του. Θέτει σε αμφισβήτηση τον καπιταλισμό και τους τρόπους ζωής που τον συνοδεύουν.