Η επόμενη κρίση έρχεται

Αυτήν θα την προκαλέσει ο -προς το παρόν αναπόφευκτος- συνδυασμός: 1)κλιματική αλλαγή, 2) μείωση της παραγωγής τροφίμων- εξαιτίας αυτής της αλλαγής -σε συνδυασμό με αύξηση της ζήτησής τους, που θα έχουν σαν συνέπεια την υπέρμετρη –λόγω και κερδοσκοπίας-αύξηση των τιμών των τροφίμων, 3) το ξεπέρασμα του ζενίθ στην άντληση πετρελαίου, που οδηγεί στην υπέρμετρη επίσης αύξηση των τιμών του.
Προτού φανούν τα πρώτα σημάδια ξεπεράσματος της τρέχουσας παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης- στη χώρα μας δεν έχει φθάσει στο ζενίθ της ακόμα-φαίνονται ήδη τα πρώτα σημάδια της επόμενης γενικότερης κρίσης, την οποία μάλλον θα πρέπει να την ονομάσουμε διατροφική-ενεργειακή κρίση, σαν συνέπεια της υποβόσκουσας οικολογικής - συστημικής κρίσης.
Μερικά τέτοια σημάδια: οι πρόσφατες πλημμύρες στην Αυστραλία- «καταστροφή βιβλικών διαστάσεων» - με ζημιές που θα ξεπεράσουν το 1 δις δολάρια Αυστραλίας, η μειωμένη παραγωγή σιτηρών, εξαιτίας των θερινών πυρκαγιών-λόγω καύσωνα-στη Ρωσία, η στροφή των καλλιεργειών στα βιοκαύσιμα, οι αύξηση των τιμών των ειδών διατροφής.
Οι παγκόσμιες τιμές τροφίμων έχουν αυξηθεί για τον έκτο κατά σειρά μήνα. Οι τιμές του σιταριού έχουν σχεδόν διπλασιαστεί από τον Ιούνιο, η τιμή της ζάχαρη είναι η υψηλότερη της τριακονταετίας, και το χοιρινό κρέας έχει αυξηθεί κατά ένα τέταρτο από τις αρχές του 2010. Ο δείκτης Ηνωμένων Εθνών για τις τιμές των τροφίμων - ένα διεθνές καλάθι που περιλαμβάνει το σιτάρι, το καλαμπόκι, την παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων, κρέατος και της ζάχαρης - βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο του δείκτη από το 1990 που ξεκίνησε. Είναι επίσης ορατό το ενδεχόμενο οι τιμές να ανέβουν πολύ υψηλότερα, εάν για παράδειγμα η ξηρές συνθήκες στην Αργεντινή εξελιχθούν σε ξηρασία, και χτυπήσει την καλλιέργεια σιτηρών στο βόρειο ημισφαίριο ένας χειμώνας – φονιάς, όπως φαίνεται μέχρι τώρα.. Ένα ανησυχητικό ενδεχόμενο, ιδιαίτερα στην Ουκρανία και τη Ρωσία, επίσης είναι, το κρύο του χειμώνα που ακολούθησε τις καταστροφικές ξηρασίες και πυρκαγιές του καλοκαιριού, θα έχει ως αποτέλεσμα να καταστραφούν οι σπόροι για τις καλλιέργειες του επόμενου έτους, οδηγώντας, από ό, τι φαίνεται, σε μια ακόμη πιο οξεία κρίση από το περασμένο έτος.
Εν τω μεταξύ, η έκρηξη της κατανάλωσης στις ανθισμένες οικονομικά χώρες της Ανατολικής Ασίας και της πίεσης που ασκείται από τη ζήτηση για καλλιέργειες για την παραγωγή βιοκαυσίμων αντί τροφίμων, ιδίως στις ΗΠΑ, είναι η προσθήκη στην άνευ προηγουμένου συμπίεση των προμηθειών τροφίμων παγκοσμίως. Καθώς όλο και περισσότεροι κινέζοι εισάγονται τις μεσαίες τάξεις έχουν την τάση να καταναλώνουν περισσότερο τα πουλερικά και το κρέας, όπως ακριβώς έκαναν οι Δυτικοί σε παρόμοιο στάδιο της ανάπτυξης. Ωστόσο, το κρέας και η πτηνοτροφία καταναλώνουν τουλάχιστον τρεις φορές τους πόρους που κόκκων κάνουν, ενώ επακόλουθο της ολίσθησης προς τη πόλεις της Κίνας είναι η μείωση των αποδόσεων των γεωργικών εκμεταλλεύσεων της. Παρόμοιες τάσεις είναι εμφανείς στις άλλες ταχέως αναπτυσσόμενες, πολυπληθείς χώρες όπως η Ινδία, η Βραζιλία και η Ινδονησία. Το ίδιο συμβαίνει και με τα αυτοκίνητα. Η όλο και μεγαλύτερη πληθυσμιακά ελίτ αυτών των χωρών θέλει να οδηγεί μεγάλα ενεργοβόρα αυτοκίνητα, κύρια Μερσεντές και ΒΜW με επακόλουθο την αύξηση της ζήτησης της ενέργειας.
Η τελευταία αύξηση των τιμών του αργού πετρελαίου αυξάνει τον κίνδυνο της αναταραχής. Πολλοί ειδικοί λένε ότι οι τιμές του πετρελαίου παρουσιάζουν λίγες μόνο ενδείξεις ύφεσης, λόγω της πολιτικής των χωρών του ΟΠΕΚ. Μη ξεχνάμε ότι το πετρέλαιο έφθασε μόλις κάτω από 150 δολάρια το βαρέλι το 2008! Αν υπάρξει σημάδι νέας έντασης στο Ιράν, θα δούμε την τιμή του να ξεπερνά το όριο αυτό. Οι υψηλότερες τιμές του πετρελαίου αυξάνουν και τις τιμές των τροφίμων λόγω αύξησης του κόστους μεταφοράς. Η κερδοσκοπία, επίσης, μπορεί να είναι μέρος της κρίσης, καθώς για τους επενδυτές ανόδου είναι αυτονόητη η άνοδος των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας.

Οι χώρες που είναι φτωχές και παράγουν σχετικά λίγη από τη δική τους τροφή είναι οι πλέον ευάλωτες στα σοκ των τιμών των τροφίμων - Μπαγκλαντές, το Μαρόκο και η Νιγηρία, βρίσκονται κορυφή της λίστας «κινδύνου» σύμφωνα με έρευνα των '' οικονομολόγων με ψευδώνυμο'', οι οποίοι προσδιορίζουν επίσης την αυξανόμενη έλλειψη νερού ως κρίσιμο παράγοντα της παραγωγικότητας της γεωργίας.
Η τελευταία έκθεση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO) προειδοποιεί τους ιθύνοντες του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού για κοινωνικές ταραχές, γεωπολιτικές συγκρούσεις, περισσότερη πείνα στις φτωχές χώρες και εκτόξευση του πληθωρισμού σε διεθνές επίπεδο. Οι ταραχές του τελευταίου διημέρου στις μεγάλες πόλεις της Αλγερίας (Αλγέρι, Οράν, Μπλίντα) για τον διπλασιασμό της τιμής του ψωμιού και της ζάχαρης (από 28 σε 60 σεντς το κιλό), τις προοιωνίζουν. Δεν χρειάζεται κανείς μαντικές ικανότητες για να προβλέψει ότι εκατομμύρια άνθρωποι θα εξεγερθούν, όταν η μέση παγκόσμια τιμή του σιταριού διπλασιάζεται μέσα σε έξι μήνες, η ζάχαρη χτυπάει ρεκόρ 30ετίας και το χοιρινό ανεβαίνει 25% στις πρώτες μέρες του 2010.

Το μοντέλο των οικονομολόγων του τουρμποκαπιταλισμού που προτείνει αύξηση της προσφοράς, καθώς η ζήτηση αυξάνεται δεν μπορεί να εξασφαλίσει επάρκεια τροφής και ενέργειας, γιατί ο πλανήτης έχει πεπερασμένους πόρους. Όπως επισημαίνει ο FAO, η παγκόσμια παραγωγή θα πρέπει να αυξηθεί 70% ως το 2050 για να θρέψει έναν πληθυσμό 9,1 δισεκατομμυρίων. Αυτό το μοντέλο θα οδηγήσει την «Α.Ε. Γη» σε χρεοκοπία, το επόμενο διάστημα, όπου θα χρειαζόμαστε δύο πλανήτες σαν τη γη για να μπορεί να λειτουργήσει.
Διέξοδος υπάρχει μόνο αν απορρίψουμε το μοντέλο του «ανάπτυξη ή θάνατος» και υλοποιήσουμε την πρόταση της «από-ανάπτυξης» με τη στρατηγική της τοπικοποίησης .