O ρόλος του φωσφόρου στα φυτά
Το δηλώνει και η ετυμολογία του: «φορέας του φωτός», απαραίτητος για τη διασφάλιση της συνέχισης των δομών της ζωής.
Δομικό συστατικό των νουκλεϊκών οξέων και των μορίων ανταλλαγής ενέργειας (τριφωσφορική αδενοσίνη (ATP) και διφωσφορική αδενοσίνη (ADP), που ενεργούν ως βραχυπρόθεσμες "βιολογικές μπαταρίες" οι οποίες διατηρούν την ενέργεια μέχρι να απαιτηθεί αυτή σε διάφορες βιολογικές διεργασίες, όπως η ενεργή μεταφορά, σύνθεση νέων υλικών, μετάδοση νευρικών παλμών και η συστολή των μυών.
Ο φώσφορος παίρνει μέρος και σε μια σειρά άλλες βασικές λειτουργίες-κλειδιά των φυτών, πέραν της μεταφοράς ενέργειας, όπως: αποικοδόμηση σακχάρων και αμύλου, μεταφορά θρεπτικών εντός του φυτού και μεταφορά των γενετικών χαρακτηριστικών από μια γενιά σε άλλη. Βοηθάει στην ανάπτυξη του ριζικού συστήματος και επιταχύνει την ωρίμανση. Είναι το στοιχείο κλειδί στο μεταβολισμό.
Πηγές Φωσφόρου στο έδαφος:
Κύρια πηγή ο απατίτης. Πρόκειται για ένωση του φωσφορικού τριασβεστίου, που πήρε το όνομά του από την ελληνική λέξη «Απατώ», επειδή συγχέεται με άλλα ορυκτά, κυρίως με χαλαζία και ασβεστίτη. Άλλη πηγή φωσφόρου είναι ο φωσφορίτης, που στην ουσία είναι προϊόν αποσάθρωσης του απατίτη.
Κατά την αποσάθρωση ο φωσφόρος του απατίτη ελευθερώνεται και στη συνέχεια ,είτε προσλαμβάνεται από τα φυτά και ανακυκλώνεται, είτε ενσωματώνεται στην οργανική ουσία των εδαφών, είτε δεσμεύεται από διάφορα συστατικά του εδάφους.
Το πε-χα του εδάφους παίζει τον κύριο ρόλο στη διαθεσιμότητα του φωσφόρου. Σε εδαφικά pH μικρότερα του 6,8 απορροφάται εύκολα από το ριζικό σύστημα. Σε pH μεταξύ 6,8 και 7,2 απορροφάται δυσκολότερα. Σε αλκαλικά εδάφη με pH μεγαλύτερο από 7,2 πολύ δύσκολα. Στα ουδέτερα pH ο φωσφόρος τείνει να σχηματίσει δυσδιάλυτα σύμπλοκα με το αργίλιο και το σίδηρο ,ενώ σε αλκαλικά εδάφη με το ασβέστιο και το μαγνήσιο. Για τους παραπάνω λόγους η συγκέντρωση του διαλυτού φωσφόρου στο εδαφικό διάλυμα είναι πολύ χαμηλότερη συγκριτικά με άλλα στοιχεία και είναι πολύ λίγο διαθέσιμο για τα φυτά, εκτός αν υπάρχει αρκετό, ενσωματωμένο στην οργανική ουσία του εδάφους.
Το πιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα της έλλειψης φωσφόρου είναι το σκοτεινό πράσινο χρώμα που αποκτούν τα φύλλα λόγω αύξησης της χλωροφύλλης.
Επίσης παρατηρούνται μερικές φορές ερυθροί ή βυσσινί μεταχρωματισμοί στους μίσχους και την κάτω επιφάνεια των φύλλων.
Ο ρόλος του Καλίου
Το κάλιο είναι απαραίτητο για την πραγματοποίηση πολλών χημικών αντιδράσεων στα φυτά. Οι απαιτήσεις των φυτών σε κάλιο ποικίλλουν ανάλογα με το είδος. Τα οπωροφόρα δένδρα (ροδακινιές, αχλαδιές, μηλιές κτλ) έχουν μικρές απαιτήσεις σε κάλιο, ενώ υψηλότερες είναι οι απαιτήσεις των λαχανικών.
Είναι το στοιχείο ποιότητας, γιατί επιδρά στο μέγεθος, το σχήμα, το χρώμα, στη γεύση και εν γένει στην ποιοτική βελτίωση των γεωργικών προϊόντων. Ο ρόλος του Καλίου στο μεταβολισμό των φυτών είναι κύρια λειτουργικός και όχι δομικός. Ουσιαστικά συμμετέχει σε όλες τις βιοχημικές αντιδράσεις στο φυτό και επιδρά στη φυσικοχημική ισορροπία του κυτοπλάσματος. Επίσης, συμβάλλει ουσιαστικά στην προστασία και άμυνα των καλλιεργειών απέναντι σε ασθένειες, σε αντίξοες καιρικές συνθήκες και γενικότερα σε περιβαλλοντικούς παράγοντες που προκαλούν «στρες» στα φυτά.
Το κάλιο είναι από τα πλέον κινητικά στοιχεία, καθώς μπορεί να απελευθερωθεί από τα φύλλα κατά τη διάρκεια μιας βροχής και να επαναπορροφηθεί από τις ρίζες. Η μέση περιεκτικότητα του φλοιού της γης σε κάλιο είναι περίπου 2,5%. Στα εδάφη προέρχεται από την αποσάθρωση των καλιούχων ορυκτών. Υπάρχει επίσης ως δομικό συστατικό σε δευτερογενή ορυκτά της αργίλου. Ένα μέρος του μπορεί να απορροφηθεί αμέσως από τα φυτά ενώ το υπόλοιπο προσκολλά στα κολλοειδή του εδάφους. Ουσιαστικά, υπάρχει ένας κύκλος όπου το εδαφικό κάλιο μεταπίπτει από τη μια μορφή στην άλλη συν τις αναπόφευκτες απώλειες και απομακρύνσεις.
Καλιοπενία μπορεί να εκδηλωθεί τόσο στα πρώτα όσο και στα τελευταία στάδια ανάπτυξης των φυτών. Η περιεκτικότητα των φυτών ελαττώνεται ανάλογα με την ηλικία τους. Εκδηλώνεται αρχικά με ωχροκίτρινη απόχρωση της περιφέρειας των φύλλων. Ο μεταχρωματισμός αυτός επεκτείνεται προς το εσωτερικό των φύλλων και η περιφέρεια του φύλλου συστρέφεται προς τα πάνω
και αποκτά καστανό χρωματισμό.
Με κάλιο μπορούμε να εμπλουτίσουμε την οργανική ουσία που παράγουμε κατά τη κομποστοποίηση, προσθέτοντας στάχτη-πασπαλίζοντας- τα προς κομποστοποίηση υλικά. Η στάχτη εκτός από κάλιο περιέχει και φώσφορο, ασβέστιο, μαγνήσιο και είναι αλκαλικό υλικό ανεβάζοντας το πε-χα.
Το δηλώνει και η ετυμολογία του: «φορέας του φωτός», απαραίτητος για τη διασφάλιση της συνέχισης των δομών της ζωής.
Δομικό συστατικό των νουκλεϊκών οξέων και των μορίων ανταλλαγής ενέργειας (τριφωσφορική αδενοσίνη (ATP) και διφωσφορική αδενοσίνη (ADP), που ενεργούν ως βραχυπρόθεσμες "βιολογικές μπαταρίες" οι οποίες διατηρούν την ενέργεια μέχρι να απαιτηθεί αυτή σε διάφορες βιολογικές διεργασίες, όπως η ενεργή μεταφορά, σύνθεση νέων υλικών, μετάδοση νευρικών παλμών και η συστολή των μυών.
Ο φώσφορος παίρνει μέρος και σε μια σειρά άλλες βασικές λειτουργίες-κλειδιά των φυτών, πέραν της μεταφοράς ενέργειας, όπως: αποικοδόμηση σακχάρων και αμύλου, μεταφορά θρεπτικών εντός του φυτού και μεταφορά των γενετικών χαρακτηριστικών από μια γενιά σε άλλη. Βοηθάει στην ανάπτυξη του ριζικού συστήματος και επιταχύνει την ωρίμανση. Είναι το στοιχείο κλειδί στο μεταβολισμό.
Πηγές Φωσφόρου στο έδαφος:
Κύρια πηγή ο απατίτης. Πρόκειται για ένωση του φωσφορικού τριασβεστίου, που πήρε το όνομά του από την ελληνική λέξη «Απατώ», επειδή συγχέεται με άλλα ορυκτά, κυρίως με χαλαζία και ασβεστίτη. Άλλη πηγή φωσφόρου είναι ο φωσφορίτης, που στην ουσία είναι προϊόν αποσάθρωσης του απατίτη.
Κατά την αποσάθρωση ο φωσφόρος του απατίτη ελευθερώνεται και στη συνέχεια ,είτε προσλαμβάνεται από τα φυτά και ανακυκλώνεται, είτε ενσωματώνεται στην οργανική ουσία των εδαφών, είτε δεσμεύεται από διάφορα συστατικά του εδάφους.
Το πε-χα του εδάφους παίζει τον κύριο ρόλο στη διαθεσιμότητα του φωσφόρου. Σε εδαφικά pH μικρότερα του 6,8 απορροφάται εύκολα από το ριζικό σύστημα. Σε pH μεταξύ 6,8 και 7,2 απορροφάται δυσκολότερα. Σε αλκαλικά εδάφη με pH μεγαλύτερο από 7,2 πολύ δύσκολα. Στα ουδέτερα pH ο φωσφόρος τείνει να σχηματίσει δυσδιάλυτα σύμπλοκα με το αργίλιο και το σίδηρο ,ενώ σε αλκαλικά εδάφη με το ασβέστιο και το μαγνήσιο. Για τους παραπάνω λόγους η συγκέντρωση του διαλυτού φωσφόρου στο εδαφικό διάλυμα είναι πολύ χαμηλότερη συγκριτικά με άλλα στοιχεία και είναι πολύ λίγο διαθέσιμο για τα φυτά, εκτός αν υπάρχει αρκετό, ενσωματωμένο στην οργανική ουσία του εδάφους.
Το πιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα της έλλειψης φωσφόρου είναι το σκοτεινό πράσινο χρώμα που αποκτούν τα φύλλα λόγω αύξησης της χλωροφύλλης.
Επίσης παρατηρούνται μερικές φορές ερυθροί ή βυσσινί μεταχρωματισμοί στους μίσχους και την κάτω επιφάνεια των φύλλων.
Ο ρόλος του Καλίου
Το κάλιο είναι απαραίτητο για την πραγματοποίηση πολλών χημικών αντιδράσεων στα φυτά. Οι απαιτήσεις των φυτών σε κάλιο ποικίλλουν ανάλογα με το είδος. Τα οπωροφόρα δένδρα (ροδακινιές, αχλαδιές, μηλιές κτλ) έχουν μικρές απαιτήσεις σε κάλιο, ενώ υψηλότερες είναι οι απαιτήσεις των λαχανικών.
Είναι το στοιχείο ποιότητας, γιατί επιδρά στο μέγεθος, το σχήμα, το χρώμα, στη γεύση και εν γένει στην ποιοτική βελτίωση των γεωργικών προϊόντων. Ο ρόλος του Καλίου στο μεταβολισμό των φυτών είναι κύρια λειτουργικός και όχι δομικός. Ουσιαστικά συμμετέχει σε όλες τις βιοχημικές αντιδράσεις στο φυτό και επιδρά στη φυσικοχημική ισορροπία του κυτοπλάσματος. Επίσης, συμβάλλει ουσιαστικά στην προστασία και άμυνα των καλλιεργειών απέναντι σε ασθένειες, σε αντίξοες καιρικές συνθήκες και γενικότερα σε περιβαλλοντικούς παράγοντες που προκαλούν «στρες» στα φυτά.
Το κάλιο είναι από τα πλέον κινητικά στοιχεία, καθώς μπορεί να απελευθερωθεί από τα φύλλα κατά τη διάρκεια μιας βροχής και να επαναπορροφηθεί από τις ρίζες. Η μέση περιεκτικότητα του φλοιού της γης σε κάλιο είναι περίπου 2,5%. Στα εδάφη προέρχεται από την αποσάθρωση των καλιούχων ορυκτών. Υπάρχει επίσης ως δομικό συστατικό σε δευτερογενή ορυκτά της αργίλου. Ένα μέρος του μπορεί να απορροφηθεί αμέσως από τα φυτά ενώ το υπόλοιπο προσκολλά στα κολλοειδή του εδάφους. Ουσιαστικά, υπάρχει ένας κύκλος όπου το εδαφικό κάλιο μεταπίπτει από τη μια μορφή στην άλλη συν τις αναπόφευκτες απώλειες και απομακρύνσεις.
Καλιοπενία μπορεί να εκδηλωθεί τόσο στα πρώτα όσο και στα τελευταία στάδια ανάπτυξης των φυτών. Η περιεκτικότητα των φυτών ελαττώνεται ανάλογα με την ηλικία τους. Εκδηλώνεται αρχικά με ωχροκίτρινη απόχρωση της περιφέρειας των φύλλων. Ο μεταχρωματισμός αυτός επεκτείνεται προς το εσωτερικό των φύλλων και η περιφέρεια του φύλλου συστρέφεται προς τα πάνω
και αποκτά καστανό χρωματισμό.
Με κάλιο μπορούμε να εμπλουτίσουμε την οργανική ουσία που παράγουμε κατά τη κομποστοποίηση, προσθέτοντας στάχτη-πασπαλίζοντας- τα προς κομποστοποίηση υλικά. Η στάχτη εκτός από κάλιο περιέχει και φώσφορο, ασβέστιο, μαγνήσιο και είναι αλκαλικό υλικό ανεβάζοντας το πε-χα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου