Μια άλλη στάση ζωής(3)

Μικρή εξέγερση κατά της καθημερινότητας

                Ενάντια στη μοιρολατρία, κάτι μπορεί να αλλάξει 

(η συνέχεια από την ανάρτηση: http://topikopoiisi.blogspot.de/2012/05/2_3613.html)

Πριν συζητήσουμε όμως το γενικότερο πολιτικό ζήτημα, ας δούμε αν μπορούμε να κάνουμε κάτι άμεσα. Αν πειστούμε ότι οφείλουμε να κάνουμε κάτι, θα δούμε ότι κάτι μπορεί να αλλάξει. 

            Ας μην πάμε πολύ μακριά. Να αλλάξουν λίγο μερικές στιγμές της καθημερινότητάς μας. Να σπάσουμε λίγο τη γενικευμένη ραθυμία και το κλίμα αντισκέψης. Σβήσιμο της τηλεόρασης, που είναι όλη την ημέρα αναμμένη. Λίγο διάβασμα, όχι όμως εφημερίδων, αλλά κάποιων καλών βιβλίων. Συνευρέσεις με φίλους ουσιαστικές και όχι κούφιες και χαζοχαρούμενες συζητήσεις. Λίγη ποίηση, λίγος έρωτας, λίγη τρυφερότητα. Λίγο περισσότερο χρόνο με τα παιδιά. (Όλα αυτά τα μετριοπαθή «λίγο» απαντούν στο επιχείρημα, που βρίσκεται σε όλα τα χείλη, της έλλειψης χρόνου. Τον λίγο χρόνο μπορούμε να τον βρούμε· το περιεχόμενο που θα δώσουμε σε μια λίγο διαφορετική καθημερινότητα είναι θέμα προσωπικής επινόησης του καθενός.) Ευγένεια σε όλες μας τις συναλλαγές. (Η αγένεια των ανθρώπων, αποτέλεσμα δυσθυμίας, άγχους, νευρικότητας, αλλά επίσης απαιδευσίας και ατομισμού, είναι βασικό χαρακτηριστικό της τωρινής ελληνικής κοινωνίας.)

            Ας πάψουμε να θεωρούμε μοιρολατρικά τούτη την κατάσταση δεδομένη. Ας κακοκαρδίσουμε και τους πιο στενούς μας φίλους, αν χρειαστεί να τους πούμε μερικές αλήθειες, π. χ., ότι η τηλεόραση τους έχει αποβλακώσει. Ή ότι, ανεξαρτήτως της ηλικίας τους, έχουν εγκαταλειφθεί, έχουν γεράσει. Γερνά όποιος δεν έχει όνειρα - για τον εαυτό του εννοώ, όχι για τα παιδιά του.

Ας πούμε στους νέους ότι δεν μπορούν να αρχίζουν και να τελειώνουν κάθε φράση τους με το «ρε μαλάκα». Η ασχήμια της γλώσσας έχει υπερβεί κάθε όριο. Πάει μαζί με την ασχήμια των απεριποίητων και απεριπάτητων πόλεων. Δεν πιστεύω στη θέση της λεγόμενης αδιάρρηκτης ιστορικής συνέχειας, της τρίσημης δήθεν συνέχειας : αρχαία Ελλάδα, Βυζάντιο (Χριστιανισμός), νέα Ελλάδα. Είναι ένας μύθος που πέτυχε να γίνει εθνική και κρατική ιδεολογία και συμβάλλει στη σημερινή κατάσταση, η οποία, ας το σημειώσουμε παρενθετικά, παρατηρείται λίγο μετά τη λήξη των Ολυμπιακών Αγώνων και την αποκαθήλωση αυτής της πιο πρόσφατης Μεγάλης Ιδέας του ελληνισμού. Η νεοελληνική κοινωνία αποτελεί μια νέα ιστορική δημιουργία, έχει να παρουσιάσει τα δικά της, αυθεντικά, έργα πολιτισμού, και πρέπει να ιδωθεί και να αναλύεται σαν τέτοια - σαν τέτοια, μπορεί επίσης να χαράξει ένα μέλλον χωρίς τη στείρα αρχαιολατρία και τους εθνικιστικούς μεγαλοϊδεατισμούς. Αλλά, πώς να μην εκπλήσσεται κανείς όταν, κάτω από τον Παρθενώνα, όπου ακούστηκε για           πρώτη φορά εδώ και σχεδόν 2500 χιλιάδες χρόνια η φράση : «φιλοκαλοῦμέν τε γὰρ μετ᾽εὐτελείας καὶ φιλοσοφοῦμεν ἄνευ μαλακίας» (αγαπάμε το ωραίο με λίγα οικονομικά μέσα και σκεφτόμαστε χωρίς να γινόμαστε μαλθακοί), κάτι τέτοιο δεν είναι σήμερα δυνατό ούτε καν να ακουστεί ; Ίσως, όμως, αυτό δεν θα ’πρεπε να με εκπλήσσει, διότι δικαιώνει απόλυτα τη θέση μου για την ανυπαρξία ιστορικής συνέχειας και την άβυσσο που χωρίζει το αρχαίο ελληνικό φαντασιακό από την ιδεολογία που επικρατεί στη σημερινή ελληνική κοινωνία.

Η εξέγερση κατά της καθημερινότητας, όπως την εννοώ, θα ήταν αρκετή αν συνίστατο και μόνο στην ιδέα ότι δεν μπορούμε να συνεχίσουμε παρασυρμένοι από το κυρίαρχο ρεύμα, συμβιβασμένοι με τη γενική παραίτηση, εγκαταλελειμμένοι στην αβουλία και την απάθεια. Αν συνίστατο και μόνο στην αντίταξη μιας στοιχειώδους αντίστασης εναντίον επιλογών ζωής που έχουν καταντήσει να θεωρούνται φυσικές και αυτονόητες, και γίνονται αποδεκτές χωρίς καμιά συζήτηση. Κυρίως, αν συνίστατο στην αναγνώριση ότι είμαστε ανακόλουθοι : κριτικάρουμε μερικά πράγματα και την ίδια ώρα κάνουμε ακριβώς τα ίδια. Αυτή η ασυνέπεια ζωής, η έλλειψη στοιχειώδους θάρρους να πούμε ένα όχι σε ό,τι κυκλοφορεί και φοριέται, είναι αυτό που με κάνει να εξεγείρομαι περισσότερο κατά της σημερινής ελληνικής πραγματικότητας. 
Νίκος Ηλιόπουλος  Παρίσι, Φεβρουάριος - Απρίλιος 2006