Η μετάβαση προς την άμεση δημοκρατία

Οι Έλληνες ναυαγοί της ανάπτυξης, βιώνοντας με μεγαλύτερη ένταση αντιφάσεις που αφορούν όλες τις «αναπτυγμένες» κοινωνίες, θα μπορούσαν να επιλέξουν δρόμους για να αντιστρέψουν τα μειονεκτήματα που έχει η χώρα σαν «αδύνατος κρίκος», σε αντίστοιχα πλεονεκτήματα. Όλοι συμφωνούν ότι είμαστε ο αδύνατος κρίκος, επειδή έχει δημιουργηθεί-από το μέχρι τώρα σύστημα εξουσίας-ένα δυσκίνητο, συγκεντρωτικό και πελατειακό κράτος, στην υπηρεσία μιας ελίτ μόνο. Με τον «Καλλικράτη» γίνεται προσπάθεια να «αποκεντρωθεί» αυτό το είδος του κράτους(και όχι βέβαια να αναδειχθεί η Αυτοδιοίκηση, αφού δημιουργήθηκαν υπερδήμοι-κυβερνεία).
Το κίνημα πολιτών στις πλατείες, θα πρέπει σιγά σιγά να αντιστρέψει την κατάσταση. Όχι μόνο σε σχέση με το μνημόνιο και το χρεοκοπημένο κομματικό σύστημα αντιπροσώπευσης. Γιατί έθεσε ταυτόχρονα το ζήτημα της άμεσης δημοκρατίας με όρους πλήθους πρακτικά και όχι μόνο θεωρητικά. Λειτουργώντας κάθε μέρα με συνελεύσεις στις πλατείες έθεσε τις βάσεις για την ίδια την πολιτική οργάνωση της ελληνικής κοινωνίας στη βάση της κλασσικής έννοιας της δημοκρατίας, όπως μας έρχεται από το παρελθόν των ελληνικών πόλεων-κρατών. Αν στη συνέχεια-ανεξάρτητα αν καταφέρει να αποσυρθεί το μνημόνιο και η τρόικα-κατορθώσει να δημιουργήσει Ριζοσπαστικές Κινήσεις Πολιτών με το χαρακτηριστικό της «δημοκρατίας εν δράσει», που θα παρεμβαίνουν με αμεσοδημοκρατικό τρόπο σε τοπικό επίπεδο, με ένα πρόγραμμα τοπικής παρέμβασης στα καθημερινά κοινωνικά, οικονομικά, περιβαλλοντικά προβλήματα, τότε θα μπορέσει να βάλει την άμεση δημοκρατία στο προσκήνιο της νέας πολιτικής δραστηριότητας των μέχρι τώρα παροπλισμένων πολιτών. Η πολιτική αυτή δραστηριότητα δεν θα χαρακτηρίζεται μόνο από την αντίσταση στις πρακτικές διακυβέρνησης του κεντρικού και περιφερειακού κράτους, αλλά και από εναλλακτικές προτάσεις. Από προτάσεις για άμεσα υλοποιήσιμες δομές, που θα δίνουν λύσεις «εδώ και τώρα» και που μπορούν να λειτουργούν σαν παράδειγμα για εκτεταμένους κοινωνικούς πειραματισμούς, στους οποίους μπορεί να εμπλέκεται όλη η κοινωνία, γιατί θα αφορούν στο παρόν της καθώς και στο μέλλον των επερχόμενων γενιών. Αυτοί οι εκτεταμένοι κοινωνικοί πειραματισμοί(όπως π.χ. ο συμμετοχικός προϋπολογισμός-προγραμματισμός) θα μπορέσουν να πάρουν την τελική τους μορφή, όταν μια τέτοια Κίνηση ψηφισθεί και αναλάβει τον δήμο ή την περιφέρεια.
Αν τώρα πολλές τέτοιες πολιτικές κινήσεις, που έχουν σαν βασικό γνώρισμα την άμεση δημοκρατία και λίγο ως πολύ το ίδιο πρόγραμμα παρέμβασης για την κοινωνία και το περιβάλλον, βρεθούν και συνδεθούν στη συνέχεια με ομοσπονδιακή μορφή(καλό θα είναι να πάρουν και κοινή ονομασία, για να δίνουν κοινό μήνυμα), μπορούν να δημιουργήσουν στην ουσία, σε περιφερειακό ή και εθνικό επίπεδο, μια καινούργια κοινωνική και πολιτική δομή. Ο στόχος μιας τέτοιας κοινωνικής και πολιτικής οργάνωσης θα είναι η συμμετοχή των πολιτών σε όλα τα επίπεδα της δημοτικής, περιφερειακής και εθνικής δημόσιας σφαίρας, εγκαθιστώντας σε όλους τους χώρους συνελεύσεις άμεσης δημοκρατίας. Μέσα από αυτή τη συμμετοχή θα είναι δυνατή η μετατροπή του πολίτη σε διαμορφωτή οικονομικού, κοινωνικού, περιβαλλοντικού και πολιτικού προγράμματος ικανού να εξασφαλίσει πλειοψηφίες. Έτσι στην ουσία θα μπορέσει να επιτευχθεί και η ομοσπονδιοποίηση των δήμων σε περιφέρειες και στη συνέχεια η συνομοσπονδία των περιφερειών της ελληνικής επικράτειας.

Και μια παρατήρηση: Οι περιφέρειες μπορεί να μην είναι τελικά αυτές του Καλλικράτη. Θα πρέπει οι περιφέρειες να πάρουν τη μορφή της "Βιοπεριφέρειας". Δηλαδή μιας περιφέρειας που εξασφαλίζει την αρμονική ενότητα ενός τόπου (φυσικού οικοσυστήματος), της κοινότητας των ανθρώπων που τον κατοικούν και του συνόλου των παραγωγικών τους δραστηριοτήτων. Η εγγύτητα θα είναι καθοριστική στην διαχείρηση των εισροών και των εκροών των παραγωγικών μονάδων, των ανταλλαγών μεταξύ τους, όπως και με τους καταναλωτές. Όσον αφορά στην οικονομία της θα πρόκειται για μια οικονομία εγγύτητας.
Επίσης δεν αγνοούμε την αδυναμία να προβλέψουμε από πριν τις μορφές και τους θεσμούς τους οποίους μπορεί να γεννήσει η εκπληκτική θεσμίζουσα δραστηριότητα μιας κοινωνίας σε αναβρασμό και σε στάδιο μετάβασης.
Θα μπορούσε για παράδειγμα να δημιουργήσει τους παρακάτω θεσμούς:

1.Πολιτική άμεση δημοκρατια:
 συνελεύσεις πολιτών σε επίπεδο τοπικό(κοινοτικές-δημοτικές)
 συνελεύσεις εντολοδόχων(ανακλητών-εκ περιτροπής) σε περιφερειακό και οσπονδιακό επίπεδο
 κοινότητες (γεωγραφικές ή γειτονιές πόλεων) π.χ. συνελεύσεις 250-1000 κατοίκων, δημος μέχρι 50.000 κατοίκων συνέλευση 200 εντολοδόχων(1 εντολοδόχος ανά 250 κατοίκους), περφέρεια μέχρι 1.000.000 με συνέλευση 200 εντολοδόχων(1/5000), ομοσπονδία μέχρι 10.000.000 με συνέλευση 200 εντολοδόχων(1/δήμο).
 Αποφάσεις στη βάση δημοκρατικού ορθολογισμού(απαρτίες, ειδικές απαρτίες, πλειοψηφίες, ειδικές πλειοψηφίες κ.λ.π

2) Οικονομική δημοκρατία:
 Κοινοκτημοσύνη-δημοτική ιδιοκτησία, συλλογικός έλεγχος
 Αχρήματη ικανοποίηση βασικών-βιοτικών αναγκών(τροφή,στέγη,υγεία-περιβάλλον, εκπαίδευση) με ένα μίνιμουμ εργασίας, ελευθερία επιλογης για τις μη βασικές ανάγκες με επιπλέον εργασία και „τεχνητή“ αγορά μέσω „κουπονιών“.
 Αυτοδυναμία του δήμου(όχι οπωσδήποτε αυτάρκεια αλλά στήριξη κύρια στους δημοτικούς πόρους-ανταλλαγή μεταξύ αυτοδύναμων δήμων- συνομοσπονδιακή κατανομή αγαθών-υπηρεσιών κ.λ.π)
 Δημοκρατικός σχεδιασμός παραγωγής-κατανομής μέσω συνεχούς ανατροφοδότησης πληροφοριών μεταξύ δημοτικών συνελεύσεων-συνελεύσεων χώρων εργασίας.
 Συνομοσπονδιακά πλάνα για τομέα βασικών-δημοτικά πλάνα για τομέα μη βασικών κ.λ.π
3) Κοινωνική δημοκρατία:
 Αυτοδιεύθυνση στους χώρους εργασίας, νοικοκυριού, εκπαίδευσης, πολιτισμού.
 Ισοκατανομή ελεύθερου χρόνου
 Ενσωμάτωση του νοικοκυριού στις βασικές ανάγκες κ.λ.π.
 Οικοκοινότητες με τη μορφή διευρυμένης οικογένειας
4) Οικολογική δημοκρατία:
θα εξαρτηθεί από την ατομική-συλλογική οικολογική συνείδηση των πολιτών.
 Η μη κυριαρχία των αγορών, ο αντικαταναλωτισμός, η χειραφετιτική παιδεία, η αντιιεραρχία και ο τοπικιτιστικός χαρακτήρας πόρων-ανταλλαγών εχέγγυα για ισορροποιημένη ένταξη της κοινωνίας στη Βιόσφαιρα και το περιβάλλον.
 Χρήση ανανεώσιμων πόρων ανάλογα με ρυθμούς ανανέωσής τους-μη ανανεώσιμων ανάλογα με ρυθμό υποκατάστασής τους από ανανεώσιμους-επανάκτηση-επαναχρησιμοποίηση.
σεβασμός στη βιοποικιλότητα