Τι πληρώνουμε στα κόμματα

Η τακτική κρατική επιχορήγηση των κομμάτων το 2009 έφθασε τα 68,2 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα τον περασμένο Ιούλιο ο υφυπουργός Οικονομικών κ. Σαχινίδης. Το 2010 η τακτική επιχορήγηση των κομμάτων θα περιοριστεί σε 52,7 εκατομμύρια ευρώ.
Προϋπόθεση για την κρατική χρηματοδότηση ενός κόμματος είναι να έχει συγκεντρώσει στις προηγούμενες εκλογές ποσοστό μεγαλύτερο από 1,5%. Στις εκλογές του 2009 τα κόμματα που πέρασαν το 1,5% συγκέντρωσαν περί τα 6,75 εκατ. ψήφους και εισέπραξαν 68,2 εκατ. ευρώ, που αντιστοιχούν σε 10,10 ευρώ ανά ψήφο.
Στη Γερμανία το κράτος επιχορηγεί τα πολιτικά κόμματα που πέρασαν το 0,5% με 0,70 ευρώ ανά ψήφο. Η χρεοκοπημένη Ελλάδα επιχορηγεί τα κόμματά της με 10,10 ευρώ ανά ψήφο και οι «φτωχοί» Γερμανοί με 0,70 ευρώ. Αν εφαρμόζαμε το γερμανικό σύστημα, η δαπάνη των 68,2 εκατ. ευρώ θα περιοριζόταν σε 4,7 εκατομμύρια, μια ετήσια οικονομία 63,5 εκατ. ευρώ.
Στη Γερμανία τα κόμματα λαμβάνουν επιπλέον από το κράτος 0,38 ευρώ για κάθε ευρώ που συγκεντρώνουν από δηλωμένες ιδιωτικές εισφορές. Κανείς δεν μπορεί να συνεισφέρει ποσό μεγαλύτερο από 3.000 ευρώ ετησίως και μπορούν να έχουν έκπτωση της δαπάνης στη φορολογική τους δήλωση. Ένα τέτοιο σύστημα θα σπρώξει μέρος του πολιτικού χρήματος στην επιφάνεια, διότι τόσο τα κόμματα όσο και οι χορηγοί θα έχουν συμφέρον να το δημοσιοποιούν. Αλλά αυτό θα αφορά στις μικρές δωρεές. Δεν θα υπάρχει συμφέρον να δηλωθεί και από τις δύο πλευρές, όταν πρόκειται για μεγάλες μίζες-χορηγίες, που προέρχονται όχι από υποστηρικτές των κομμάτων, αλλά από μεγαλοεπιχειρήσεις, οι οποίες θα αποβλέπουν σε ευνοϊκή μεταχείριση από τη κυβέρνηση που προκύπτει κάθε φορά από τις εκλογές, όπως π.χ. συνέβη με τη Σίεμενς και τα ελληνικά κόμματα εξουσίας.

Τα πολλά και εύκολα βέβαια λεφτά στα κόμματα είναι το έδαφος για την ανάπτυξη της διαφθοράς και την προσέλκυση κομπιναδόρων-αριβιστών σε αυτά.Στην ουσία όμως κανένας νόμος δε μπορεί να περιορίσει το «πολιτικό χρήμα», γιατί το ζήτημα είναι δομικό. Υπάρχει γιατί είναι πλατιά διαδεδομένη η άποψη ότι το κομματικό σύστημα είναι αναγκαίο για να υπάρχει αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Αν όμως προχωρήσουμε σε κοινωνικές και πολιτικές δομές άμεσης δημοκρατίας, τότε δεν θα χρειάζονται μηχανισμοί κομμάτων και επαγγελματίες πολιτικοί, γιατί η πολιτική δραστηριότητα και η συμμετοχή στις συνελεύσεις και τα συμβούλια, θα είναι βασικό χαρακτηριστικό του κάθε πολίτη και της καθημερινότητάς του.