Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΦΥΤΩΝ ΤΩΝ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ-ΝΤΟΠΙΩΝ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ

Το σκαθάρι του κολεόπτερου Diabrotica virgifera


Υπάρχουν άνθρωποι που μιλάνε με τα φυτά τους. Όμως μια τέτοια «συνομιλία» είναι αναμφισβήτητα μονόδρομη (δεν υπάρχει ακόμα η εμπειρία της γλωσσικής απάντησης από τα φυτά) και δεν είναι σίγουρο ότι τα φυτά «ακούνε» τους ψιθύρους αυτών των φίλων τους. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι αυτά είναι σιωπηλά και ήσυχα. Το αντίθετο, τα φυτά επικοινωνούν πολύ με το περιβάλλον τους και ανάλογα με την περίπτωση, μπορούν να «φωνάζουν Βοήθεια!!!». Φυσικά όχι με αχ! και βαχ! Το αλφάβητό τους έχει άλλη μορφή. Έχει τη μορφή της έκκρισης αρωματικών ουσιών( αρωματικές ενώσεις, acetogenins και terpenes). Τα αρώματα είναι το κάλεσμά τους για βοήθεια.
Μπήγει για παράδειγμα τα δοντάκια της στα ριζίδια του καλαμποκιού η προνύμφη(γνωστό σαν σκουλήκι των ριζών καλαμποκιού) του κολεόπτερου Diabrotica virgifera , τότε το καλαμπόκι βαράει συναγερμό. Αμέσως στα κύτταρα των ριζών παράγεται, σαν αντίδραση, η αρωματική ουσία beta-Caryophyllen και σε λίγα λεπτά απελευθερώνεται. Το άρωμά της είναι θανατηφόρα για το σκουλήκι. Όχι άμεσα, αλλά έμμεσα. Οι εχθροί του, οι λεγόμενοι νηματώδεις, προσελκύονται από το άρωμα και την «πέφτουν» κατά εκατοντάδες στις προνύμφες του κολεόπτερου.
Η φυσική αντίσταση των φυτών του καλαμποκιού στον εχθρό του αυτό, λείπει σήμερα από τις περισσότερες καλλιεργούμενες και στην Ευρώπη αμερικάνικες ποικιλίες-υβρίδια του καλαμποκιού, γιατί αυτές, με τη βελτίωση που υπέστησαν από τις εταιρείες σποροπαραγωγής, έχουν χάσει τη δυνατότητα να παράγουν τη beta-Caryophyllen. Βρίσκονται στο έλεος του κολεόπτερου, γιατί δεν μπορούν πια να προσκαλέσουν σε βοήθεια τους νηματώδεις. Έτσι καλούν σε βοήθεια οι αγρότες και όχι τα φυτά. Καλούν τη χημική βιομηχανία και τα χημικά της όπλα, τα εντομοκτόνα, για προστασία από τις νύμφες του. Εμβαπτίζουν προληπτικά τις σπορομερίδες σε χημικές ουσίες, όπως η Chlotianidin (που είναι όμως δηλητηριώδης και για άλλα ωφέλιμα έντομα, όπως οι μέλισσες, όχι μόνο για το μέλι των μελισσοκόμων, αλλά κυρίως για τη επικονίαση των φυτών, και έτσι βλάπτεται η παραγωγή).
Τα φυτά πάντως των παραδοσιακών ντόπιων ποικιλιών, που καλλιεργούνταν επί αιώνες από τους παραδοσιακούς αγρότες, δεν ήταν και δεν είναι αβοήθητα, στο έλεος των παράσιτων. Μπορούν από μόνα τους να αντισταθούν πολύ καλά στις διάφορες προσβολές, είτε με αγκάθια, είτε με έκκριση αρωματικών ουσιών, είτε με άλλους βιοχημικούς μηχανισμούς, που αρχίζουν να μελετώνται πια και από τους επιστήμονες. Τα προηγούμενα 10 χρόνια ανακαλύφθηκαν και διαπιστώθηκαν μια σειρά τέτοιοι βιοχημικοί μηχανισμοί και αρωματικά μηνύματα των φυτών προς το περιβάλλον τους.
Ανάλογα με το τι επεμβαίνει στα φύλλα και τα κλωνάρια τους, απελευθερώνουν το αντίστοιχο αρωματικό μείγμα. Το πώς ένα φυτό αναγνωρίζει κάθε φορά τον εχθρό του, δεν είναι ακόμα πλήρως κατανοητό, αλλά έχουν γίνει τα πρώτα βήματα. Μέχρι τώρα πιστευόταν ότι την αντίδραση των φυτών προκαλούσαν μόνο τα μόρια στο σάλιο των φυτοφάγων. Ο βοτανολόγος Axel Mithöfer π.χ., από το Max-Planck-Institut της Jena, ανακάλυψε ότι ένα φυτό μπορεί επίσης να αντιληφθεί το ζημιογόνο, ανεξάρτητα από τη σωματική οσμή του επιτιθέμενου. Έδειξε ότι φυτά μπορούν να διακρίνουν για παράδειγμα μεταξύ ενός τυχαίου τραυματισμού τους από χαλάζι και του επικίνδυνου για τη ζωή τους ροκανίσματος από τις κάμπιες.

Στους ερευνητές έχει γίνει ήδη από τώρα καθαρό: Η επικοινωνία μεταξύ των φυτών και του περιβάλλοντός τους, ιδίως με τα ωφέλιμα, είναι πολύ πιο σύνθετη και συναρπαστική από ότι μέχρι πριν λίγα χρόνια θεωρούνταν σαν δυνατή. Η φύση έχει φροντίσει για αυτό.
Και επιβεβαιωνόμαστε σε αυτό, όσοι τόσα χρόνια ισχυριζόμαστε εμπειρικά, ότι οι ντόπιες παλιές ποικιλίες είναι ανθεκτικές από μόνες τους και δεν χρειάζονται χημικά φυτοφάρμακα για τη προστασία τους.