Τραγελαφικά έξυπνο ή απλά φούσκα…

Αφορμή για αυτό το άρθρο είναι η θέση Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης που δημιουργήθηκε πρόσφατα, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 77 και 14 του Ν. 3852/2010 (ΦΕΚ 87/7.6.2010 τ.Α) και αφορούν τη «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης – Πρόγραμμα Καλλικράτης». Η κριτική μου στο θεσμό θα κινηθεί σε δύο επίπεδα. Πάνω στα κριτήρια της θέσης (τα δικά μου σχόλια σε παρενθέσεις) και ως φιλοσοφία για την αυτοδιοίκηση.
Όπως αναφέρεται οι αρμοδιότητες του Συμπαραστάτη είναι:
- Δέχεται καταγγελίες άμεσα θιγόμενων πολιτών και επιχειρήσεων για κακοδιοίκηση των υπηρεσιών του δήμου, των νομικών του προσώπων και των επιχειρήσεων του και διαμεσολαβεί προκειμένου να επιλυθούν τα σχετικά προβλήματα (αρχειοθετεί και παραπέμπει στο δημοτικό συμβούλιο και τις υπηρεσίες καταγγελίες, που δεν μπορεί να κρίνει ο ίδιος ότι είναι αληθινές), ενώ είναι υποχρεωμένος να απαντά εγγράφως ή ηλεκτρονικά εντός τριάντα ημερών στους ενδιαφερόμενους (έχοντας πάρει τις απαντήσεις από τις υπηρεσίες, τα νομικά πρόσωπα και το δημοτικό συμβούλιο της πόλης, αφού στα νομικά πρόσωπα ηγούνται αιρετά πρόσωπα από το δημοτικό συμβούλιο και από τις προτάσεις των δημοτικών παρατάξεων, άρα έχουν άμεση ευθύνη στη λειτουργία τους - ιδίως η εκάστοτε δημοτική αρχή. Δεν μιλάμε για δημοτικές υπηρεσίες ανεξάρτητες από τη δημοτική διοίκηση του δήμου που είναι αιρετή και παράλληλα ως υπάλληλοι υπάγονται στο δίκαιο που αφορά το δημόσιο και τους ΟΤΑ, με συγκεκριμένες διαδικασίες και ποινές που αυτές καθορίζονται επακριβώς.).
- Ο συμπαραστάτης του δημότη και της επιχείρησης συντάσσει ετήσια έκθεση. Η ετήσια έκθεση παρουσιάζεται από τον ίδιο και συζητείται στην ειδική δημόσια συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου για τον απολογισμό της δημοτικής αρχής κατά τις διατάξεις του άρθρου 217 του ΚΔΚ, εντός τριάντα ημερών από την υποβολή της (ένας υπάλληλος ή αξιωματούχος αν θέλετε, που ψηφίζεται από αυτούς που ελέγχει και όχι άμεσα από το εκλογικό σώμα- που υποτίθεται ότι θα υποστηρίζει- δεν μπορεί εύκολα να είναι ουδέτερος, αξιοκρατικός, απόλυτα ή ικανοποιητικά κριτικός ή αν θέλετε κακός σε αυτούς που βλάπτουν την πόλη γιατί τον ψήφισαν, ήταν η δική τους επιλογή. Άρα βλέπει ή θα πρέπει να βλέπει τη μισή αλήθεια – για να είναι «σωστός» ή αρεστός – και μια καλύτερη ή διορθώσιμη κατάσταση εκεί που πραγματικά δεν υπάρχει. Έτσι θα έχουμε φιλολογικές εκθέσεις του Συμπαραστάτη, με ευχολόγια για αλλαγές και βελτιώσεις και όχι το μαχαίρι στο κόκκαλο, όπως θα έπρεπε να είναι οι εκθέσεις αυτές). Ο συμπαραστάτης μπορεί επίσης να προβαίνει στη διατύπωση προτάσεων βελτίωσης της δημοτικής διοίκησης και των σχέσεων της με το κοινό, τόσο στο πλαίσιο της ετήσιας έκθεσής του, όσο και επ’ ευκαιρία σημαντικών προβλημάτων κακοδιοίκησης που ο ίδιος εντοπίζει (το πλαίσιο για ΟΤΑ καθορίζεται, στη βάση του, σε κεντρικό επίπεδο και προγραμματισμό. Μικρές αλλαγές μπορούν να γίνουν σε ασήμαντα θέματα και περισσότερο μέσω συστάσεων σε υπαλλήλους). Στην τελευταία αυτή περίπτωση, οι ειδικές προτάσεις του συμπαραστάτη υποβάλλονται στον δήμαρχο και κοινοποιούνται στο δημοτικό συμβούλιο και στον γενικό γραμματέα του δήμου. Τόσο η ετήσια έκθεση όσο και οι ειδικές προτάσεις του συμπαραστάτη αναρτώνται υποχρεωτικά στην ιστοσελίδα του δήμου με φροντίδα των δημοτικών υπηρεσιών (η ανάρτηση είναι σημαντική, στα πλαίσια των κανόνων δημοσιότητας που εφαρμόζει και η Ε.Ε., αλλά στην Ελλάδα τέτοιες ενέργειες δεν πτοούν κανένα. Περισσότερο τους δημόσιους υπάλληλους, που θα καταγγέλλουν τον Συμπαραστάτη για ρουφιανιά, για επιλεκτική επίθεση σε υπάλληλους λόγω διαφορετικού κόμματος, κ.λπ.).
Τι πρέπει να είναι όποιος δηλώσει υποψήφιος για τη θέση Συμπαραστάτη:
- Θα είναι πρόσωπο εγνωσμένου κύρους και εμπειρίας (η καυτή πατάτα ή το απόλυτο αόριστο και μη ελέγξιμο με μετρήσιμα κριτήρια), δεν μπορεί να είναι αιρετός του Δήμου, Περιφέρειας ή βουλευτής (αλλά πριν την αίτηση υποψηφιότητας θα μπορούσε να είναι, ώστε να επηρεάζει άμεσα τις αποφάσεις μιας δημοτικής παράταξης) και ως προς το αξίωμα του Συμπαραστάτη (η θέση εργασίας με ειδικά χαρακτηριστικά γίνεται αξίωμα, τίτλος τιμής) ισχύουν τα κωλύματα και τα ασυμβίβαστα που προβλέπονται στο άρθρο 14 του Ν. 3852/2010.
- Θα λαμβάνει αντιμισθία ισόποση με την αντιμισθία του Προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου (αφήνεται να αιωρείται ότι θα έχουμε ένα εξωδημοτικό Πρόεδρο Δημοτικού Συμβουλίου με την αναφορά στον τρόπο πληρωμής του Συμπαραστάτη). Ως προς την καταστατική θέση και τις ευθύνες του Συμπαραστάτη ισχύουν οι σχετικές διατάξεις για τους δημοτικούς συμβούλους (επίσης αφήνεται να αιωρείται ότι οι δημοτικές παρατάξεις θα μπορούν να έχουν συν ένα ακόμα δημοτικό σύμβουλο αν καταφέρουν να τον εκλέξουν μέσα από την αυξημένη πλειοψηφία που απαιτείται στη διαδικασία).
Όπως δείχνει η όλη κατάσταση με τις ψηφοφορίες χωρίς αποτέλεσμα και την αδιαφορία των δήμων για το θεσμό αυτό, που προσπάθησε να εντάξει ο Καλλικράτης, η κυβέρνηση δημιούργησε κάτι που μόνο ένταση φέρνει στην τοπική αυτοδιοίκηση και δεν μπορεί ουσιαστικά να προσφέρει τίποτα, ούτε καν το ελάχιστο στη βελτίωση των ΟΤΑ. Ο πολίτης δεν βρήκε τον «Συμπαραστάτη» του, όπως δεν εξασφάλισε και τα καλύτερα σε ποιότητα Δημοτικά συμβούλια -με τη λογική των Δημοτικών παρατάξεων που εφαρμόζεται μέχρι σήμερα, όπου περιορίζεσαι σε άτομα μέσα σε αυτήν αντί να επιλέγεις συνολικά μεταξύ των υποψηφίων- που επίσης έχουν ως σκοπό πρώτα την εξασφάλιση των συμφερόντων των δημοτών και μετά όλα τα άλλα σε σχέση με το κράτος. Κανείς δεν πίστεψε ότι χρειάζονταν πραγματικά ο ρόλος του Συμπαραστάτη, ούτε φυσικά όσοι συμμετείχαν στη διαδικασία επιλογής, πέρα από μιας καλής αποζημίωσης που προσφέρει και ένα ενδιαφέρον αντικείμενο, όσο μπορεί φυσικά να ασκηθεί.
Έστω και τώρα, μετά την παρωδία διαδικασιών και την συνολική αποτυχία του η πολιτεία, η σημερινή κυβέρνηση, θα μπορούσε να σταματήσει και να ανακαλέσει με νέα νομοθετική ρύθμιση αυτή την αστοχία του Καλλικράτη. Αλλά το θέλει πραγματικά;…
Θα πρότεινα αντί αυτής της θέσης, μέσω ΑΣΕΠ, να προστεθούν τρία άτομα με βασικό μισθό και σύμβαση ορισμένου χρόνου (1 μηχανικός, 1 δικηγόρος, 1 οικονομολόγος) που θα έχουν μοναδική αρμοδιότητα την παραλαβή προβλημάτων κάθε μορφής του δημότη, την βοήθεια των δημοτών στη συμπλήρωση των φακέλων κάθε μορφής και την κατάθεση στην αρμόδια δημοτική υπηρεσία και το δημοτικό συμβούλιο δύο ίδιων φακέλων. Ώστε η υπηρεσία να εξετάσει τα προβλήματα που την φέρνουν σε όποια διαμάχη με το δημότη και το δημοτικό συμβούλιο που ελέγχει μέχρι σήμερα θεσμικά και τις δημοτικές υπηρεσίες και τα νομικά πρόσωπα να αποφασίζει για το τι πρέπει να γίνει, ενημερώνοντας το γραφείο δημότη στα ΚΕΠ σε συγκεκριμένο διάστημα μέχρι τριών μηνών για την όποια απάντηση. Σε κάθε άλλη περίπτωση μιλάμε για φρου φρου και αρώματα, με δημοκρατικό ένδυμα και ανύπαρκτες υπηρεσίες… Μας φτάνει η κρίση που ζούμε, δεν θέλουμε και επιπλέον κρίσεις με ανούσιες κεντρικές δράσεις που βλάπτουν την ενότητα και χρησιμότητα των ΟΤΑ.
Γιάννης Βέλλης
Υ.Γ. Οι ανεξάρτητες αρχές πρέπει να λειτουργούν πραγματικά ανεξάρτητα, για να έχουν αξία εκεί που χρειάζονται.
http://thesprotiapress.wordpress.com/