Καταστροφή χημικών όπλων της Συρίας σε διεθνή ύδατα της Μεσογείου και ενδεχόμενες επιπτώσεις

Το πρώτο πλοίο με φορτίο από το χημικό οπλοστάσιο της Συρίας έφυγε από το λιμάνι της Λατάκειας στις 7/1/2014, για την Ιταλία[1], όπου οι «πιο κρίσιμες» χημικές ουσίες θα φορτωθούν στο πλοίο της ναυτικής διοίκησης των ΗΠΑ MV Cape Ray και θα καταστραφούν με τη μέθοδο της υδρόλυσης στα διεθνή ύδατα μεταξύ Ιταλίας, Ελλάδας, Λιβύης και Μάλτας. Η όλη επιχείρηση είναι υπό τον συντονισμό των Ηνωμένων Εθνών και του Οργανισμού για την Απαγόρευση Χρήσης Χημικών Όπλων. Εκατοντάδες τόνοι χημικών όπλων, μεταξύ των οποίων «αέριο μουστάρδας» και νευροτοξικό «σαρίν» πρέπει να καταστραφούν, όμως, Έλληνες επιστήμονες έχουν εκφράσει επιφυλάξεις για το αν τα χημικά αυτά μπορούν να αδρανοποιηθούν μόνο με υδρόλυση [2]. Αν τα υπολείμματα διατεθούν στη θάλασσα υπάρχουν ανησυχίες για πιθανούς κινδύνους για τα οικοσυστήματα, την αλιεία, τους θαλάσσιους οργανισμούς και την παράκτια ζώνη. Η μέθοδος δεν έχει χρησιμοποιηθεί για αυτά τα χημικά και μάλιστα στη θάλασσα [3], πολύ περισσότερο σε κλειστή θάλασσα, όπως η Μεσόγειος με ιδιαίτερα ευαίσθητες περιοχές [4]. Η ζώνη όπου φαίνεται ότι θα γίνουν οι διαδικασίες καταστροφής και πιθανόν διάθεσης των υπολειμμάτων επεξεργασίας είναι σημαντική για τη βιοποικιλότητα [5], [6] τις παράκτιες κοινότητες και τους αλιείς.

Στο παρελθόν βέβαια οι περιβαλλοντικές ανησυχίες δεν λαμβάνονταν υπόψη και πολλές ποσότητες χημικών όπλων είχαν απορριφθεί στη θάλασσα. Σήμερα, όμως, κάτι τέτοιο δεν είναι αποδεκτό σε καμιά περίπτωση, αφού υπάρχουν εναλλακτικές μέθοδοι

[1] http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-25642463

[2] http://www.haniotika-nea.gr/toxiki-apili/#ixzz2ppUWhuas

[3] http://www.reuters.com/article/2013/12/05/us-usa-syria-idUSBRE9B40VP20131205
[4] http://www.plosone.org/article/info:doi/10.1371/journal.pone.0011842
[5] http://www.cetaceanhabitat.org/view_news.php?select=20)
(http://www.pelagosinstitute.gr/gr/prostasia/prostatevomenes_perioches.html
[6] http://www.rac-spa.org/node/597