Εκ βάθρων η κρίση στην Ελλάδα

Η Ευρώπη και μαζί της περισσότερο η Ελλάδα δεν είναι προετοιμασμένη για αυτή την κρίση. Και αυτό αφορά όχι μόνο στα κράτη, αλλά και στις επιχειρήσεις και στα νοικοκυριά σαν οικονομικές οντότητες στα πλαίσια του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού. Πρωταγωνιστής της παγκοσμιοποίησης υπήρξε το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο. Κυκλοφόρησε παγκόσμια 10πλάσιο χρήμα από την αξία της οικονομίας. Δημιουργήθηκαν φούσκες που κάποια στιγμή θα έσπαγαν. Έτσι φθάσαμε στην τελευταία χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 στη καρδιά του συστήματος. Αυτή πέρασε και στην «πραγματική οικονομία» και για ορισμένα κράτη, με πρώτη την Ελλάδα, αρχίζει να μετατρέπεται σε δημοσιονομική . Την προηγούμενη περίοδο, οι πολιτικές που ακολουθήθηκαν για την ανάπτυξη στη χώρα, ιδίως πριν και μετά το 2004 και τους Ολυμπιακούς, προωθούσαν ένα υπερκαταναλωτικό μοντέλο το οποίο απαιτούσε υπερκυκλοφορία χρήματος. Οι κυβερνήσεις , για να φέρουν σε πέρας τους προϋπολογισμούς τους, δανείζονταν από τις παγκόσμιες αγορές, οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά από τις τράπεζες. Σε αυτό βοήθησε και το ευρώ, γιατί εξασφάλιζε την απαιτούμενη «πίστη» για δανεισμό από τα διεθνή κεφάλαια, και έτσι όλοι μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν τις καταναλωτικές τους ανάγκες, παρόλο που δεν ανέβηκε η αγοραστική αξία των αδύνατων οικονομικά- ενώ οι τιμές έγιναν ευρωπαϊκές, οι μισθοί παρέμειναν σε επίπεδο δραχμής. Έτσι το κοινό νόμισμα βοήθησε στην ουσία και αυτό για να ανέβουν τα χρέη στο κράτος, τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Τα προηγούμενα χρόνια οι περισσότεροι αισθάνονταν «νοικοκυραίοι με κάρτες και με χρέη»(σύνθημα που φώναζαν κύρια οι αντιεξουσιαστές και στις περσινές διαδηλώσεις του Δεκέμβρη), ενώ η «δυνατή» Ελλάδα έφθασε να έχει χρέη πάνω από 300 δις ευρώ, όπως δηλώθηκε τελευταία, και αντί να δανεισθεί 45 δις που προέβλεπε ο ο προϋπολογισμός του 2009 για παράδειγμα, δανείσθηκε πάνω από 60 δις.
Ο Καραμανλής αναγκάσθηκε να τα παρατήσει, ενώ ο Παπανδρέου(δεν είναι στην ουσία αυτοί οι πρωταγωνιστές, αλλά για τη ευκολία του λόγου), που ανέβηκε και να ήθελε να κάνει αυτά που υποσχέθηκε προεκλογικά, δεν μπορεί να τα κάνει(Το 20% του πληθυσμού στην Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπο με τον κίνδυνο της φτώχειας σύμφωνα με τη Εurostat)
Ειδικά λοιπόν για την Ελλάδα φαίνεται καθαρά ότι είναι κρίση εκ βάθρων. Και των κοινωνικών-πολιτικών δομών και των οικονομικών-περιβαλλοντικών πρακτικών και της συνείδησης-συμπεριφορών. Όλοι πια αρχίζουν να καταλαβαίνουν ότι στην ουσία έχουμε να κάνουμε με μια βαθειά δομική κρίση και ότι το μέλλον είναι ζοφερό(Πολλά μαγαζιά κλείνουν, η οικοδομή έχει σταματήσει, ο εφοπλισμός με την κρίση των διεθνών μεταφορών συρρικνώνεται, ο τουρισμός είχε για το 2009 μείωση αφίξεων κατά 11% και του εισοδήματος κατά 23-27%, η αγροτιά πνέει τα λοίσθια κ.λ.π) . Αρκετοί δε αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε πόσο βαθειά έχουμε καταστρέψει όλα αυτά τα χρόνια τις ίδιες τις βάσεις της κοινωνικής-οικονομικής-βιολογικής ύπαρξής μας, τα οικοσυστήματα και το περιβάλλον. Η ερημοποίηση της γης από τις καλλιεργητικές πρακτικές(γεωτρήσεις μέχρι 400μ βάθος, εκτροπή Αχελώου κ.λ.π), η αποψίλωση-καταπάτηση και η καταστροφή των δασών με τις πυρκαγιές, η ρύπανση της θάλασσας, των ποταμών και των λιμνών από τα χημικά και τα λύματα-απόβλητα, η καταστροφή του παραθαλάσσιου και του ορεινού τοπίου με τα σκουπίδια των ανεξέλεγκτων χωματερών και την υπεροικοδόμηση, δεν είναι μόνο καταστροφή για το περιβάλλον. Διαλύει και τις ίδιες τις δυνατότητες για μια εύκολη ανάκαμψη της Οικονομίας. Η «πράσινη ανάπτυξη» έχει να αντιμετωπίσει πολύ ζοφερές καταστάσεις και με τον τρόπο που προτείνεται έχει λίγες ελπίδες.
Για αυτό μια σημαντική μερίδα της νέας γενιάς ξεσηκώνεται. Προς το παρόν «τα σπάει» δείχνοντας ότι δεν της αρέσει ο κόσμος που της ετοιμάσαμε. Ελπίζω ότι ξεφεύγοντας από τη μιζέρια, των πόλεων κυρίως, θα προσπαθήσει τουλάχιστον τα επόμενα χρόνια να δώσει μια προοπτική διεξόδου. Το ίδιο και οι εναπομείναντες αγρότες, που δεν βλέπουν κανένα μέλλον μπροστά τους και με δική τους ευθύνη βέβαια. Μέχρι τώρα έκλειναν τους δρόμους για τις επιδοτήσεις και για να συνεχίσουν τις ίδιες πρακτικές . Τώρα, που τελειώνουν οι επιδοτήσεις, υπάρχει η ελπίδα να σκεφθούν διαφορετικά και να αλλάξουν μεθόδους. Να αφήσουν τις μονοκαλλιέργειες προϊόντων(βαμβάκι, καπνός, ελιά κ.λ.π.) και να στραφούν προς την βιο-πολυκαλλιέργεια, που θα θρέψει αυτούς και τον πληθυσμό. Όχι οι «γερασμένοι» αγρότες, οι οποίοι έτσι και αλλιώς βγαίνουν ήδη στη σύνταξη, αλλά οι λεγόμενοι «νέοι αγρότες», που στις περσινές και φετινές κινητοποιήσεις έχουν αρχίσει να βγαίνουν στο προσκήνιο και να θέλουν να δώσουν τον τόνο, όσον αφορά στα αιτήματα, ζητώντας κύρια διαρθρωτικές αλλαγές στη γεωργία.
-