Πέμπτη στις 14 Νοεμβρίου 2013 _”Μέγαρα” Η κινηματογραφική Λέσχη Σπάρτης «Ρόδον»

 Την  Πέμπτη στις 14 Νοεμβρίου 2013 και ώρα 8.30 το βράδυ

στην Πνευματική Εστία Σπάρτης (Δίπλα στην εκκλησία του Άγιου Νίκωνα)

προβάλλει το ντοκυμαντέρ:

“Μέγαρα“

Σενάριο: Γιώργος Τσεμπερόπουλος, Σάκης Μανιάτης

Φωτογραφία, Μοντάζ: Σάκης Μανιάτης

Διάρκεια: 70′

Ελλάδα, 1973

Κριτική:

Τα «Μέγαρα» (1973), ένα προκλητικό πείραμα στον άμεσο κινηματογράφο, απαθανάτισαν μια εποχή  καταλυτικής μετάβασης στην ελληνική κοινωνία και έγιναν ένας κινηματογραφικός μύθος-μνημείο, μας έδειξαν, ίσως για πρώτη φορά, πως οι ανώνυμοι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τις αλλαγές, τις πολιτικές εξεγέρσεις, τις κοινωνικές τραγωδίες και τελικά τον εαυτό τους.

Υπόθεση:    

Στα τέλη του 1968, οι πραξικοπηματίες διαπραγματεύονται με τον Αριστοτέλη Ωνάση το σχέδιο «Ω», δηλαδή την κατασκευή και εκμετάλλευση του τρίτου για τη χώρα συγκροτήματος διυλιστηρίων και άλλων μεγάλων βιομηχανικών μονάδων, στις περιοχές Πάχη (Βασιλικά) και Λάκκα Καλογήρου των Μεγάρων. Το σχέδιο αφορά σε μια επένδυση ύψους 400-500 εκατ. δολαρίων.

Οι παρασκηνιακές συγκρούσεις μεταξύ των ισχυρών οικονομικών παραγόντων της εποχής οδηγούν τελικά την ανάθεση του έργου στην εταιρεία Στραν Α. Ε. του επιχειρηματία και τραπεζίτη Στρατή Ανδρεάδη, το 1972. Η σχετική σύμβαση καταγγέλθηκε, από την πλευρά του ελληνικού Δημοσίου, το 1977.

Η ταινία αποτυπώνει τη βίαιη αλλαγή που υπέστη το φυσικό τοπίο, μαρτυρίες των κατοίκων σχετικά με τις συνέπειες της μαζικής απαλλοτρίωσης της γης, τις διαδηλώσεις των Μεγαρέων στους δρόμους της Αθήνας και την είσοδό τους στο Πολυτεχνείο, το οποίο βρισκόταν υπό κατάληψη από τους φοιτητές, λίγες ώρες πριν από την εισβολή του τανκ και την καταστολή της εξέγερσης από το δικτατορικό καθεστώς στις 17 Νοεμβρίου του ’73.

-

Αυτό το μεγάλο ντοκιμαντέρ-σταθμός, γίνεται η αφετηρία για μια εξαιρετικά επίκαιρη συζήτηση, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Megaron Plus, για τη δύναμη του κινηματογράφου ως αυτόπτη μάρτυρα της ιστορίας τη στιγμή που συμβαίνει, ως μια δυναμική πράξη ατίθασης αποκάλυψης των ανεπίσημων όψεων των γεγονότων.

Τα «Μέγαρα», ταινία του 1974, δεν είναι μόνο η αφετηρία για τη συγκεκριμένη συζήτηση, αλλά και η επιστροφή μας σε μια άλλη αφετηρία, εκεί στον πρώτο καιρό μετά την πτώση της δικτατορίας, που φάνηκε να μπαίνουν τα θεμέλια ενός ριζοσπαστικού μέλλοντος, «η θεσμοθέτηση μιας προοδευτικής φαντασίωσης», όπως την αποκάλεσε ο Κορνήλιος Καστοριάδης, και που μαζί με άλλα ντοκιμαντέρ της εποχής αποτυπώνει την ατμόσφαιρα της αποκατάστασης της Δημοκρατίας: ένα χάος ευφορίας, παράτολμες ελπίδες και αχαλίνωτος οπτιμισμός. Η κάμερα έβγαινε από την ασφάλεια των στούντιο, ο σκηνοθέτης από τη βεβαιότητα ενός συγκεκριμένου σεναρίου και ο θεατής από την οικεία αισθητική του εμπορικού κινηματογράφου. Έβλεπε τις κοινωνικές αλλαγές και τις τραγωδίες στην οθόνη, κοινούς ανθρώπους να παίρνουν τη μοίρα τους στα χέρια τους, να χειραφετούνται από το παρελθόν και από τα στερεότυπα της εθνικής, πολιτικής και προσωπικής ταυτότητας.

«Το πρώτο σημαντικό ελληνικό ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους, ένα οξύτατο φιλμ -έκρηξη. Ο φακός αποκαλύπτει την εσωτερική ομορφιά των χωρικών και δίνει στο σπαραγμό τους διαστάσεις απροσμέτρητες», έγραψε στην Καθημερινή, ο Γιάννης Μπακογιαννόπουλος, τον Σεπτέμβριο του 1974. Και ο κριτικός του Los Angeles Weekly, Τζίντζερ Βάρνι, το 1980, «Η γλώσσα των ξεριζωμένων αυτών ανθρώπων είναι η πιο εκφραστική που έχω ακούσει ποτέ σε ντοκιμαντέρ. Υπάρχει χάρη στα λόγια τους, στα πρόσωπά τους έχει αποτυπωθεί η ανατροπή του κόσμου τους και η σκέψη τους είναι σαν τα ξεριζωμένα ελαιόδεντρά, που μαραίνονται στα χωράφια τους».

πηγή: http://www.blod.gr/lectures/Pages/viewlecture.aspx?LectureID=770

Βραβεία:

1974 FIPRESCI Award, Berlin Film ForumInternational of the Young Cinema

1974 Best Production Award, Thessaloniki Film Festival of Greek Cinema