Αειφόρο σχολείο

Την πιο κάτω επιστολή την πήρα με ηλ. ταχυδρομείο:

Σας στέλνω την επιστολή που θα μοιράσουμε στο Γυμνάσιο Δοξάτου, την Τρίτη σχετικά με τους σχεδιασμούς του συλλόγου γονέων για την νέα χρονιά. Η όλη προσπάθεια για το "αειφόρο σχολείο" μπορεί να αντιγραφεί εύκολα κι αλλού χωρίς ιδιαίτερα έξοδα αν υπάρχει η κατάλληλη θέληση. Αξιότιμοι γονείς του Γυμνασίου Δοξάτου Ενόψει του τέλους της σχολικής χρονιάς σαν Δ.Σ του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων, θα θέλαμε να σας καλέσουμε σε μια γενική συνέλευση στις …. Ώστε να σας παρουσιάσουμε τους σχεδιασμούς του νέου ΔΣ και να οργανωθούμε εν όψει της νεας χρονιάς. Για να είμαστε έτοιμοι να μπούμε σε ένα νέο σχολείο τον Σεπτέμβρη, πολλά πράγματα πρέπει να γίνουν στην διάρκεια του καλοκαιριού. Και φυσικά πρέπει να γίνουν με την βοήθεια όλων μας, καθώς μόνα τους τα μέλη του ΔΣ δεν επαρκούν. Οι βασικοί μας προβληματισμοί αφορούν δύο άξονες και αρκετές δράσεις για τις οποίες θα θέλαμε την άποψή σας. Πώς θα καλύψουμε το κενό ανάμεσα στις απαιτήσεις της κοινωνίας και τις δυνατότητες του σχολείου σήμερα?
Πώς θα ξαναφέρουμε την κοινωνία στο σχολείο και το σχολείο στην κοινωνία?
Α. Υπάρχουν καταρχήν τα παιδαγωγικά θέματα που εμπλουτίζουν την καθημερινή λειτουργία του σχολείου. Στο θέμα των κτιριακών και αύλειων εγκαταστάσεων, όπου ο μαθητής, περνάει ένα πολύ μεγάλο μέρος της ημέρας του, πήραμε ήδη απόφαση:να διαμορφωθούν οι δύο αίθουσες της Γ’ Ταξης σε πρότυπες και κάθε χρόνο να διαμορφώνονται άλλες δύο.Σε συνεργασία με την καθηγήτρια τεχνολογίας, να γίνει το εργαστήριο τεχνολογίας πρότυπο ακόμη και για παραγωγικές ανάγκες.Κάθε τάξη που αποφοιτεί να φυτεύει στην αυλή και μια σειρά δένδρων της αρεσκείας τηςΝα επιδιορθωθεί το κλειστό γυμναστήριο και τα ανοιχτά γηπεδάκια και να εξοπλιστούν με ολα τα κατάλληλα όργανα. Στο θέμα του ηλεκτρονικού εξοπλισμού και των εποπτικών μέσων ξεκινάμε πολύ καλά, καθώς για 130 μαθητές έχουμε ήδη 2 διαδραστικούς πίνακες και ένα πλήρως εξοπλισμένο γραφείο διδασκόντων. Στόχος μας είναι να προμηθευτούμε ή να κατασκευάσουμε διαδραστικούς για όλους τις αίθουσες. Επιπλέον αισιοδοξούμε ότι, μέσω σχετικού προγράμματος, μπορούμε να προμηθεύσουμε με laptop όσους καθηγητές το επιθυμούν.
Το Γυμνάσιο μας συμμετέχει στο σύνολο των ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΩΝ προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων που αναγγέλλει το Υπ. Παιδείας. Περιλαμβάνονται προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Αγωγής Υγείας, Αγωγής Καταναλωτή , Πολιτιστικά, Ισότητας των φύλων, Αγωγής Σταδιοδρομίας κλπ. Από φέτος ελπίζουμε να ξεκινήσουμε την συμμετοχή μας και στα Ευρωπαϊκά προγράμματα Comenius, Regio, Grundtvig κλπ Επιπλέον υπάρχουν άλλα δύο σχολεία μέσα στο σχολείο μας.
Β. Υπάρχει το κοινωνικό σχολείο, που μαθαίνει τα παιδιά ιεραρχικές σχέσεις και συνεργασίες/ συγκρούσεις, μέσα σε μια οργανωμένη κοινωνική ομάδα . Εδώ οι δράσεις που μπορούν να γίνουν είναι πολλές:Ανοικτές κοινές συνεδριάσεις των τριών συλλόγων (Διδασκόντων, μαθητών, γονέων).
Συχνότερες κοινωνικές συναντήσεις ΜΕΣΑ στο σχολείο πχ το πάρτυ/συναυλία στο τέλος της χρονιάς, μικροδιορθώσεις και συμμαζέματα που θα ενισχύουν την αίσθηση της κοινότητας ( πχ κοινή καθαριότητα προαύλιου, βάψιμο των θρανίων της τάξης κλπ) Επιμόρφωση και εξωσχολικές δραστηριότητες . Και στα δύο διαμερίσματα έχουμε την τύχη να λειτουργούν μια πληθώρα από εξωσχολικές δραστηριότητες. Αυτές όμως γίνονται ασυντόνιστα και πολλές φορές ιδιωτικά και χωρίς υποδομές. Με το νέο πανευρωπαικό πλαίσιο προσόντων όλες αυτές οι δραστηριότητες δίνουν μόρια που μπορεί και να ξεπεράσουν το πτυχίο. Στόχος μας σαν σύλλογος γονέων, μπορεί να είναι η πιστοποίηση τους ΜΕΣΑ στο δημόσιο σχολείο και η συνολική παροχή τέτοιων υπηρεσιών με το λιγότερο δυνατό κόστος.
Γ. Υπάρχει επίσης το οικονομικό και περιβαλλοντικό σχολείο.Το παιδί μας γίνεται καταναλωτής μέσα από το κυλικείο. Εκεί παίρνει και μεγάλο μέρος της εκπαίδευσής του για την διατροφή.μαθαίνει ή ΔΕΝ ΜΑΘΑΙΝΕΙ βασικές οικονομικές δραστηριότητες μέσα απο τα μαθήματά του. πχ τί είναι διαφήμιση ή τόκος ή πώς βγάζω κέρδος. Αποκτάει ή ΔΕΝ ΑΠΟΚΤΑΕΙ βασικές δεξιότητες (απ το να βιδώσει μια βίδα, μέχρι να κάνει ένα πατρόν).
Τέλος γίνεται υπεύθυνος πολίτης που σέβεται το φυσικό και κοινωνικό του περιβάλλον. Στα πλαίσια αυτής της προσπάθειας , θα τοποθετήσουμε κάδο κομποστοποίησης και ξεκινάμε ένα πρόγραμμα συλλογής και διάθεσης 2 τόνων αλουμινίου, μέσω του οποίου σκοπεύουμε να συλλέξουμε 120.000 κουτάκια μόνο από τα 2 δημ διαμερίσματα..
Προφανώς σαν σύλλογος γονέων αρχικά έχουμε ένα τεράστιο ρόλο σ'αυτή την προσπάθεια. Ακούγεται πάρα πολύ δύσκολο, αλλά μιλάμε για τα παιδιά μας. Αν δεν το κάνουμε εμείς, ποιος περιμένουμε να το κάνει? Αν δεν πετύχουν οι κοινές προσπάθειες, τι πιθανότητες έχουν τα φροντιστήρια και οι μεμονωμένες αγωνίες? Δεν είναι ανάγκη ν’ ανακαλύψουμε την Αμερική. Αρκεί ν’ αντιγράψουμε έξυπνα τα πετυχημένα μοντέλα του εξωτερικού ενταγμένα σε ένα οργανωμένο σχέδιο υλοποίησης όπως το αειφόρο σχολείο. Το φάσμα των θεμάτων που καλύπτει το αειφόρο σχολείο εκτείνεται από τομείς όπως νερό, απορρίμματα, ενέργεια, τρόφιμα κ.α και ευρύτερα θέματα όπως ποιότητα ζωής και παγκόσμια δικαιοσύνη. Μια κοινή ιδέα περνά από όλα αυτά τα ζητήματα: η ανάγκη για μια μακροπρόθεσμη κοινή προσέγγιση για την αντιμετώπιση των αναγκών μας τώρα και στο μέλλον. Τα πλαίσια για τα αειφόρα σχολεία εισάγουν οκτώ πύλες (διατροφή, ενέργεια και νερό, μεταφορές, απορρίμματα, έδαφος και κτήρια, συμμετοχή, τοπική συνεργασία, παγκόσμια διάσταση) μέσω των οποίων τα σχολεία μπορούν να επιλέξουν για τα συμμετέχουν. Εστιάζει στους τρόπους με τους οποίους η αειφορία μπορεί να ενσωματωθεί στη εκπαιδευτική διαδικασία και παρέχει πρακτικές οδηγίες για να βοηθήσει τα σχολεία να οδηγηθούν στην αειφορία. Κάθε πύλη μπορεί να προσεγγιστεί μεμονωμένα ή ως μέρος του σχεδίου δράσης ολόκληρου του σχολείου, αν και πολλές από τις πύλες είναι αλληλοσυνδεδεόμενες και η ενασχόληση με μια πυροδοτεί το ενδιαφέρον για μια άλλη. Στόχος είναι μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που προσφέρει ευκαιρίες για βελτίωση της εκπαιδευτικής κοινότητας (περιβαλλοντική, οικονομική, κοινωνική και εκπαιδευτική) και ανάπτυξη σχέσεων με την τοπική κοινωνία.
Πώς καταρτίζουμε ένα Σχέδιο Αειφόρου Διαχείρισης
Η δομή του σχεδίου, μπορεί να έχει διαφορετικές μορφές.
Εδώ προτείνουμε ένα σχέδιο το οποίο μπορεί να περιλαμβάνει:
1. Μια δήλωση-δέσμευση του σχολείου Αυτή αποτελεί μια δέσμευση όλων των μελών της σχολικής κοινότητας (με τη στενή έννοια) ότι θα εργαστούμε αρμονικά και με πνεύμα συνεργασίας, προκειμένου να κινητοποιηθεί το σχολείο μας και να υιοθετήσει μια συνολικά αειφορική λειτουργία. Η δέσμευση αφορά: Α. Το Διευθυντή/τη Διευθύντρια Ο διευθυντής αναπτύσσει το όραμα του σχολείου αναφερόμενος σε ορισμένους άξονες μεσομακροπρόθεσμων στόχων.
Στην γραπτή του κατάθεση μπορεί να εκφράσει το προσωπικό του όραμα, όπως και το όραμα του σχολείου ως προς τη δημοκρατική του λειτουργία, τις σχέσεις του με την τοπική κοινωνία και τους εταίρους του σχολείου, ως προς τη μαθησιακή διαδικασία, ως προς το περιβάλλον μέσα και γύρω από το σχολείο, κτλ. Β. Το Σύλλογο Διδασκόντων Αυτή μπορεί να αναφέρει ότι κάθε μέλος του Συλλόγου χωριστά και ως σύνολο, θα ενεργήσουν στο εξής μέσα στο πλαίσιο ενός σχεδιασμένου χρονοδιαγράμματος ενεργειών οι οποίες θα έχουν ως στόχο την σταδιακή αλλαγή του σχολείου προς ένα αειφόρο σχολείο. Η δέσμευση αυτή μπορεί να περιλαμβάνει αναφορά στη συνεργασία με τη διεύθυνση, με το δεκαπενταμελές μαθητικό συμβούλιο και τις μαθητικές κοινότητες, δέσμευση για συμμετοχή σε επιμορφωτικές συναντήσεις βελτίωσης των επαγγελματικών προσόντων των εκπαιδευτικών κτλ
2. Εξειδίκευση του σχεδίου. Στο πλαίσιο της σύνθεσης του σχεδίου. του σχολείου πρέπει να γίνουν τα εξής: Α. Να βάλουμε στόχους για τρεις θεματικές περιοχές:Α. Το παιδαγωγικό Β. Το κοινωνικό και οργανωτικόΓ. Το περιβαλλοντικό .Β. Να εντοπίσουμε τα τρέχοντα ζητήματα που θα πρέπει να αντιμετωπίσει αυτό το σχέδιο. και να γίνει κατάλογος με μια σειρά δράσεων που σχετίζονται με αυτά. Παράδειγμα: Θα πρέπει να διαχωρίζουμε (πριν τα πετάξουμε) τα απορρίμματα σε χαρτί, γυαλί, μέταλλο, κτλ... Γ. Να καταρτίσουμε κατάλογο φορέων που θα ήταν επιθυμητό να συμμετάσχουν στην υλοποίηση (π.χ. οι Δήμοι, τα τοπικά συμβούλια, oι πολιτιστικοί σύλλογοι, η εκκλησία ,κτλ). Δ. Να καταρτίσουμε κατάλογο με ονόματα συμμετεχόντων από τη σχολική κοινότητα και από τα περιβαλλοντικά ή άλλα δίκτυα. Ε. Να συνταξουμε σχέδιο αξιολόγησης για όλες τις φάσεις και μια διαδικασία τελικής αξιολόγησης (π.χ. με τη χρήση ερωτηματολογίου, κάθε μήνα, θα αξιολογείται η επίδραση του σχεδίου στη συλλογή υλικών προς ανακύκλωση). Ζ. Να περιγραφεί η διαδικασία, η μορφή και ο τρόπος εορτασμού των επιτευγμάτων του σχολείου και οριστούν δραστηριότητες πανηγυρισμού και δημοσιοποίησης Ένα ολοκληρωμένο σχέδιο είναι χρήσιμο και αποτελεσματικό μόνο αν υπάρχει δέσμευση και προθυμία από την σχολική κοινότητα να το υλοποιήσει. Γι αυτό πρέπει να προηγηθεί διαβούλευση μεταξύ όλων των μελών της σχολικής κοινότητας.
3. Σχεδιασμός και προγραμματισμός των επιμέρους δράσεων Οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί μπορούν να αξιοποιήσουν τις έρευνες και τις απόψεις που προέκυψαν από τη διαβούλευση προκειμένου να δημιουργηθεί το σχέδιο. Το πρόγραμμα δράσης (π.χ.) για το νερό, μπορεί να περιλαμβάνει αλλαγές στο σύστημα ύδρευσης του σχολείου, στο σύστημα συλλογής βρόχινου νερού και να επιφέρει αλλαγές στη χρήση νερού στο σχολείο και στο σπίτι.
4. Μετρήσεις, καταγραφές και περιγραφές Οι μαθητές αναλαμβάνουν να μετρούν, να ζυγίζουν, να τηρούν ημερολόγιο μετρήσεων και δραστηριοτήτων. Η ενσωμάτωση αυτών των βημάτων στη διδασκαλία των μαθημάτων μπορεί να δώσει στους μαθητές της δεξιότητες για να υλοποιήσουν διαθεματικά σχέδια εργασίας. Τα σχέδια αυτά μπορούν να αφορούν την ίδια τη διαδικασία βελτίωσης του σχολείου και του αναπροσανατολισμού του προς την αειφορία.
5. Πανηγυρισμοί και εορτασμοί Ο αναστοχασμός και η συζήτηση σχετικά με τη διαδικασία και τα αποτελέσματα του σχεδίου δράσης μας είναι πολύ σημαντικός. Οι πανηγυρισμοί θα μας δώσουν περισσότερα κίνητρα να αναλάβουμε την επόμενη πρόκληση και να πάρουμε μαζί μας ακόμη περισσότερους ανθρώπους και συνεργάτες καθ΄ οδόν.

Από: Τάσος Καρκαντζέλης